به گزارش خبرگزاری مهر، امروزه در حوزه دانش بازسازي واقعيت گذشته تاريخ ايران و بويژه امپراتوري هخامنشيان، رويكردهاي مختلفي در بررسي هاي علمي يافته هاي باستان شناسي مورد استفاده قرار مي گيرد.
با این حال آنگونه که پروفسور «وو‌تر هنکلمن»، پژوهشگر و عضو گروه مطالعاتي دانشگاه شيكاگو، در نشست تخصصی تازه ترين نتايج مطالعات و بازخواني گل نبشته هاي تخت جمشيد با موضوع «ناشناخته هاي تخت رستم و آرامگاههاي يادماني” كه در تخت جمشيد برگزار شد، تأكيد كرد: رويكرد تفسيري گل نبشته هاي تخت جمشيد، ابهامات روندها و وقايع تاريخي، به ويژه در اوايل دوره هخامنشي را پاسخ مي دهد.
پروفسور هنکلمن در این نشست تخصصی با اشاره به نتایج بازخواني متون گل‌نبشته‌های باروی تخت‌جمشید اظهار داشت: هر چند جايگاه آثار باقي مانده از گذشته در روند بازسازي واقعيت آن زمان ، حائز اهميت است اما روندي كه باستان شناسان در بازسازي گذشته و به كمك يافته هاي باستان شناسي در دست دارند، ذيل فرايند تفسير و باز خواني گل نبشته ها و متون الواح قرار گرفته و از اين منظر، معنايي كه از واقعيات و رويدادهاي گذشته مطرح است قابل تفسير مي گردد.
وي بازخواني متون گل نبشته ها را در بازشناسي بهتر شواهد باستان شناسي حائز اهميت خواند و ضمن اشاره به پيشنهادات جديد مطرح شده در مورد كاركرد بناي يادماني اسرار آميز تخت رستم بر مبناي اطلاعات متون باز خواني شده، افزود: بناي سنگي موسوم به تخت گوهر( تخت رستم) كه در ميانه راه تخت جمشيد و نقش رستم قرار دارد ، بر اساس بقاياي به جاي مانده از آن و شباهت بسيار نزديك بنا به پايه بناي آرامگاه كوروش در پاسارگاد ، تا كنون اين مكان بناي آرامگاه ناتمام كمبوجيه ” پسر كوروش” خوانده مي شد، اما بر اساس تازه ترين مطالعات و نتايج به دست آمده از بازخواني گل نبشته ها يك فرضيه جديد در ارتباط با كاركرد اين بنا مطرح مي شود و آن ، اينكه اين بنا مي تواند جايگاه تدفين ويشتاسپ، پدر داريوش نيز مطرح شود.
هنكلمن همچنين گفت: با نگاهی به اطلاعات موجود در گل‌نوشته‌های باروی تخت‌جمشید مي توان تفسير يافته هاي باستان شناسي را در بازسازي واقعيت گذشته در سلسله هخامنشان بررسي، و فرضيات موجود را تقويت و يا تضعيف كرد.
هنكلمن در اين خصوص به تفسيرهاي سامي كاوشگر تخت جمشيد اشاره كرد و گفت: سامي در گزارشات كاوش خود به مقبره اردشير دوم و وجود يك سالن با دو ستون و ايواني مقابل آن اشاره كرده و تفسير خود را از آن مكان، به محلي براي حضور روحانيون و موبدان آن زمان دانسته كه اين تفسير سامي بسيار نزديك بوده به آنچه در الواح خوانده شده است.
عضو گروه مطالعاتي دانشگاه شيكاگو در بخش ديگري از ارائه آخرين يافته هاي بازخواني گل نبشته ها ، به منطقه برازجان اشاره كرد و افزود: از ديدگاه تاريخ هخامنشي ، وجود بقايايي از كوشك ها و كاخ هاي هخامنشي در منطقه تموكن كه معادل برازجان امروزي است و طرح ارتباط اين منطقه با بندر بوشهر حاكي از اهميت منطقه برازجان، در نظر پادشاهان هخامنشي و علاقه مندي آنها به برقراري ارتباط تجاري دريايي با مناطق دورتر مانند مصر ، كرانه هاي جنوبي خليج فارس، هند و شبه جزيره عربستان است.
هنكلمن اما به استناد الواح، انتساب يكي از بندرگاه هاي اصلي هخامنشيان را به منطقه تموكن، تقويت مي بخشد و جايگاه اين شهر را در نظام اداري ، سياسي و اقتصادي آن زمان پر اهميت مي خواند.
وي در متون خوانده شده به تعداد افرادي كه از مناطق مختلف به تموكن فرستاده شده اند اشاره و تأكيد دارد گستردگي مناطق و تعداد بيشمار افراد حكايت از ابعاد سرمايه گذاري هخامنشيان در اين منطقه است. افرادي كه نه تنها به منظور كار بر روي كاخ ها و بناها به آن منطقه آمده اند، بلكه اسناد نشان مي دهد در كارهاي عمراني و كشاورزي نيز از آنها بهره برداري شده است.
وي با نشان دادن اسلايدهايي از متون عیلامی و گل‌نوشته‌ها تاکید کرد: بهترين اسناد مكتوب در ارتباط با مسايل مرتبط با امپراتوري هخامنشيان متوني هستند كه بر مبناي آنها مي توان تفسير دقيق تري از ساختار سازمان مند اداري و مديريتي آن زمان، سنتها، آداب و رسوم، باورهاي مذهبي، تعيين دقيق تر موقعيت راه شاهي و ايستگاههاي آن، سيستم تقسيم جيره هاي خوراكي براي كارگران، مسافران و نيايشگاهها، چگونگي مراسم آييني و قرباني ها، محافظان و مغان شاغل در آرامگاهها ، انديشه جامعه بشري در آن زمان، دريافت ها و پرداخت هاي محلي، ، مراودات تجاري با مناطق دوردست ، ارائه داد.
در ابتداي اين نشست تخصصي، مسعود رضايي منفرد سرپرست پايگاه ميراث جهاني تخت جمشيد ، اشاراتي به تعامل سازنده پايگاه تخت جمشيد با ديگر مراكز علمي و مطالعاتي كه در حوزه هاي مرتبط با تخت جمشيد فعاليت دارند، داشت و اين نشست را به همت سازمان ميراث فرهنگي، پايگاه ميراث جهاني تخت جمشيد و دانشگاه هنر شيراز با هدف آشنايي پژوهشگران، محققان و دانشجويان با تازه ترين يافته هاي تاريخ هخامنشي در سايه مطالعه الواح باروي تخت جمشيد دانست.