گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و کاوش در گورستان مانایی علی آباد کانی زیرین به کشف یک مدال با حروف لاتین انجامید.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علی هژبری سرپرست هیأت کاوش در گورستان مانایی علی آباد سقز بیان کرد: می توان ادعا کرد خانواری گسترده در کانی زیرین زندگی می کردند که به کار صنعت مشغول بوده و مردگانشان را نیز در کنار این محوطه دفن می کردند.
وی افزود: کانی زرین نام چشمه‌ای کوچک در دامنه کوه سلطان و از منابع غنی آهن منطقه است که درسال ۱۳۷۸محوطه مجاور این کوه و چشمه توسط صابر وفایی شناسایی و در سال ۱۳۸۰به ثبت آثار ملی رسید.
به گفته او، اولین گزارش‌های کاوش غیر مجاز در این محوطه به سال ۱۳۹۲باز می گردد که این کاوش‌ها نشان داد با گورستانی از گورهای چهار چینه سنگی و پوشش خرسنگی مواجه هستیم. در بازدید هایی که از منطقه شد با افزایش تعداد چاله های کاوشگران غیر مجاز روبرو شدیم از این رو برای حفظ حداقل باقیمانده اطلاعات، کاوش اضطراری نجات بخشی به همراهی هیأتی متشکل از کارشناسان باستان شناسی شروع شد.
این باستان شناس تصریح کرد که کاوش در این محوطه مسکونی –کارگاهی و گورستان مشخص کرده سفال های پیدا شده از آن متعلق به عصر آهن ۲و ۳و مربوط به دوره ماناها است. محوطه به ۳بخش گورستان تاریخی، گورستان اسلامی، محوطه معماری شامل مسکونی و کارگاهی تقسیم می شود.
او با اشاره به مشاهده ۲دوره تدفین مانایی و اسلامی دراین قبرستان تصریح کرد که در تدفین های اسلامی که به نظر متعلق به دوره متأخر اسلامی است یک مدال کوچک کشف شد که آثار حروف لاتین در آن نمایان بود. ساختار معماری در تدفین های مانایی به نحوی است که در آن تا رسیدن به ساختار طبیعی صخره زمین کنده و دیواره های قبر بصورت چهار چینه سنگی با قلوه سنگ های بزرگ ساخته شده سپس روی این گورها با سنگ های حجیم بسیار بزرگ پوشانده و روی آن کپه هایی از سنگ گذاشته شده است.
این باستان شناس گفت:در این قبرها نمونه هایی از استخوان های حیوانی، تعدادی اشیا مفرغی شامل ۴دستبند دو سر، ظروف سفالی، ظروف مینیاتوری آیینی کوچک، خمره و… کشف شد.
ساختار گورهای مانایی مشاهده شده در این قبرستان شباهت بسیاری با گورهای سکایی دارد. بررسی مقدماتی در کوه سلطان نشانه هایی از برداشت سنگ آهن در آن دوره را نشان می دهد. گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و کاوش در گورستان مانایی علی آباد با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد.