ورودیِ تنگه‌ی هرمز است و روبه‌روی بندر عباس. «لارک»، جزیره‌ای با ساحل فسفری که نشنال جئوگرافی تصویری شگفت‌انگیز از آن را در سال ۲۰۱۵ جزو “مجموعه‌ محبوب مخاطبان‌اش” منتشر کرد.

آبی درخشان نوار ساحلی لارک به خاطر فیتوپلانکتون‌ها (۱) است، منظره‌ای که همیشگی نیست. وقتی دریا آرام و بدون موج باشد و بادی نوزد، آن‌قوت می‌توان شاهد انعکاس نور فیتوپلانکتون‌ها در آب‌های ساحلی این جزیره‌ی کوچک بود. پدیده‌ای که شاید در طول یک ماه، اصلا رخ ندهد.

محمد ماهیگیر – دهیار لارک – مرد جوانی که بومی منطقه است و سعی دارد مردم جزیره را از امکانات سرزمین اصلی بهره‌مند کند، به ایسنا می‌گوید: این پدیده بیشتر در ساحل گردشگری جزیره رخ می‌دهد که اتفاقا مورد توجه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفته و به خاطرش در تهران جلسه‌ای تشکیل دادند. آن‌ها می‌خواهند برای این بخش از ساحل لارک، برنامه‌ریزی کنند.

او ادامه می‌دهد: ساحل لارک کاملا دست نخورده است، اما با این حال نزدیک به ۷ هزار گردشگر را جذب کرده است.

ماهیگیر درباره‌ی نتایج جلسه‌ی تهران نیز توضیح می‌دهد: قرار شد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری امکاناتی در اختیار ما بگذارد که زیرساخت‌های اولیه را برای ورود گردشگران آماده کنیم.

۶۵۳ نفر در جزیره لارک زندگی می‌کنند. شغل بیشتر مردم صیادی است و کمتر دامپروری. غیر از این راهی برای امرار معاش وجود ندارد. صیادان ماهی‌های خود را اغلب در ساحل کشور عمان می‌فروشند، چون آنجا پول بیشتری برای صید می‌دهند.

لارک حدود ۲۰ کیلومتر از جزیره هرمز فاصله دارد، آبراهه‌ی میان آن‌ها هر روز محل گذر کشتی‌های باری و نفت‌کش‌های عظیم است، اما کشتی‌های غول‌آسا کاری با بندر کوچک لارک ندارند، آن را قابل پهلوگیری نمی‌دانند. بندر خاکی تنها کفاف قایق‌های ماهیگیری و البته قایق های کوچک نیروی دریایی را می‌دهد، حتی محل پهلوگیری لنج‌ها و اتوبوس‌های مسافربری هم نیست.

مردم لارک اگر بخواهند از جزیره‌ی کوچک‌شان که ۴۸.۷ کیلومتر مربع مساحت دارد، خارج شوند باید با قایق‌های موتوری که وسیله کارشان است، تردد کنند. حتی گردشگرها هم با همان قایق‌ها به جزیره می‌آیند و می‌روند.

ماهیگیر وقتی از تصمیم سازمان میراث فرهنگی وگردشگری برای سامان‌دهی ساحل گردشگری این جزیره سخن می‌گوید، درباره‌ی تدبیری که برای تغییر وضعیت تردد مردم و مسافران اندیشیده شده است هم توضیح می‌دهد: اتفاقا یکی از بحث‌های مهم جلسه تهران، ایجاد ناوگان دریایی بود. قرار شد این معضل از طریق اداره بنادر و کشتیرانی هرمزگان حل شود. به این شکل که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به این اداره مجوز برگزاری تور بدهد و این اداره ضمن جابه جایی مسافران خود، ظرفیتی هم برای مردم جزیره در نظر بگیرد.

او اضافه می‌کند: هنوز توافقی نشده است. در حال رایزنی هستیم که در صورت انجام کارهای اداری، تا اواسط تابستان شاید لارک هم صاحب خط دریایی مسافربری شد.

دهیار روستای لارک می‌گوید: تردد ساکنان لارک به سرزمین اصلی و جزایر اطراف کم است، در هفته شاید دو سه بار. برای همین ایجاد خط دریایی ثابت از نظر اداره بنادر توجیه ندارد و می‌خواهند مجوز برگزاری تور بین لارک و قشم را بگیرند تا در کنار آن بتوانند به ساکنان لارک هم خدمات بدهد.

دهیار جوان می‌خواهد سعی کند این خدمات برای ساکنان جزیره رایگان تمام شود، اما هنوز هیچ چیز مشخص نیست. شاید اداره بنادر به این زودی‌ها مجاب نشود، اما به هر حال گردشگری باید در چنین مواقعی به کار مردم بیاید. اگر گردشگر به لارک برود، مردم جزیره هم شاید با امنیت و امکانات بیشتری رفت و آمد کنند، مثل ساکنان جزایر همسایه، هرمز و قشم.

لارک روی نقطه‌ی حساس تنگه‌ی هرمز قرار گرفته، برای همین بیشتر مواقع محل مانورهای نظامی است. رفتن به آن همینطوری و بی‌برنامه امکان‌پذیر نیست.

نزدیک‌ترین و شاید درحال حاضر بهترین راه رسیدن به لارک، بندر ماهی‌گیری “دوحه” در جزیره قشم است. از قایق‌های ماهیگیری که تا ظهر در این بندر پهلو می‌گیرند، می‌توان اوضاع جزیره را جویا شد. در هر حال ماهیگیرها می‌خواهند به خانه برگردند، پس راحت‌تر می‌توانند مسافران را با خود ببرند.

جزیره کوچک تا به حال چندان شانس معرفی شدن نداشته، اما همان یک عکسی که نشنال جئوگرافی پارسال منتشر کرده باعث مطرح شدن‌اش شده، به طوریکه گردشگران ماجراجو به کشف دوباره آن برخاسته‌اند.

لارک فاقد امکانات اقامتی است، برای همین بیشتر گردشگران سفری نیم روزه به جزیره دارند و اگر هم بخواهند شب آنجا بمانند، باید در همان ساحل گردشگری که برج خاموش فانوس دریایی در آن خودنمایی می‌کند، چادر بزنند. البته به خاطر مانورهای نظامی که در آب‌های اطراف لارک انجام می شود، برای شب‌مانی هم بهتر است با دهیار جزیره هماهنگ شود.

در لارک دنبال فروشگاه یا مرکز بزرگ خرید نباید بود، روستا تنها یک مغازه دارد که ساکنان جزیره و سربازان نیروی دریایی اجناس مورد نیاز خود را از آنجا تامین می‌کنند.

تنها وسیله نقلیه ای که در این جزیره می توان پیدا کرد، موتورسیکلت است، آن هم به تعداد اندک. در سراسر جزیره فقط دو اتومبیل پیدا می‌شود که یکی برای دهیاری است و دیگری برای نیروی دریایی. یعنی اگر قرار باشد در جزیره گشت بزنید و تا پای گنبد نمکی و کوه‌های آتشفشانی و سراغ بلندترین نقطه آن که ۱۵۱ متر از سطح دریا ارتفاع دارد، بروید و یا مخروبه‌های برجای مانده از سکونت‌گاه‌های تاریخی جزیره و گورستان آن را که آتشدان‌های سفالی‌اش حکایت از آیین خاص دفن اموات دارد ببینید، باید همه را پیاده طی کنید، آن هم در مسیری که رنگین کمانی از خاک ها را به نمایش گذاشته است.

با این وصف اگر قرار است در تهران خوابی برای لارک کوچک ببینند و نسخه‌ای برای گردشگری شدن آن بپیچند، بهتر است نیازهای مردمی که سالهاست در نقطه‌ای استراتژیک از خلیج فارس، به خاک سرزمین‌شان متعهد مانده‌اند، میان برنامه‌هایی که شاید اجرا کنند، در نظر بگیرند. مردمی که می‌خواهند از قانون مناطق آزاد بهره‌مند شوند تا مشکل بیکاری و معیشت‌شان حل شود و از رفت و آمدهای کشتی‌های باری و نفت کش های غول آسا، نانی به سفره خانواده شان آورده شود تا فکر مهاجرت به سرزمین های جنوبی خلیج فارس، از سرشان بیرون برود. مردمی که می‌خواهند کودکان‌شان در سایه مانورهای نظامی در ساحلی امن بازی کنند و مجبور نباشند فرزندان‌شان را برای ادامه تحصیل از خود دور کنند و به جزایر دیگر بفرستند. مردمی که می‌خواهند فقط گوشه‌ای از رفاه سرزمین اصلی‌شان را داشته باشند، سرزمینی که فقط ۶۰ دقیقه با آن فاصله دارند.

ایسنا-سمیه حسنلو

مخروبه سکونتگاه های قدیمی
گنبد نمکی لارک
بلندترین نقطه جزیره از گورستان تاریخی لارک
دورنمایی از فانوس دریایی جزیره
مزاری قدیمی، در اطراف تمام گورها سفال های شکسته دیده می شود که حاکی از یک آیین خاص دارد
قلعه پرتغالی ها، محافظت از این قلعه در ضعیف ترین شکل ممکن انجام می شود
اسکله جزیره و تورهای ماهیگیری که در ساحل لمیده اند

۱) فیتوپلانکتون ها؛ دسته‌ای از آغازیان تولیدکننده یا گیاه مانند هستند که خودپروردگی دارند و ۵۰ تا ۸۵ درصد اکسیژن دنیا را تولید می کنند و یکی از منابع تغذیه ای آبزیان به شمار می آیند. بیشتر این موجودات بسیار ریز هستند و با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند، اما اگر تعداد بسیار زیادی از آن ها در آب تجمع داشته باشد ممکن است رنگ آب را سبز یا به رنگ های دیگر تبدیل کند.