«خیوه» نام شهری است با حدود نیم میلیون نفر جمعیت که در «خوارزم» واقع شده است.
شهر خیوه در حدود هزار کیلومتری شمال غرب «تاشکند»، پایتخت ازبکستان و در 600 کیلومتری شمال «بخارا» واقع شده و اقتصاد آن برپایه کشاورزی است.
باستانشناسان خیوه مرکز سرزمین خوارزم را با قدمت 2500 ساله عنوان میکنند.
این بناها که به سبک معماری اسلامی و ایرانی ساخته شده، شامل دروازهها، مسجدها، مدرسهها، آرامگاهها، گرمابهها، کاخها و خانههای سنتی بوده و همواره مورد توجه باستانشناسان و تاریخدانان بوده و جهانگردان بسیاری را به خود جذب کرده است.
آرامگاه پوریای ولی زیارتگاهی باشکوه که در مرکز قلعه واقع شده، این شخصیت محبوب، شاعر، فیلسوف و پهلوان معروفی در ایران و هند بوده است.
خیوه شامل 2 بخش است، بخش بیرونی «دوشان قلعه» نام دارد که این بخش دارای 11 دروازه بوده و بخش درونی «ایچانقلعه» نام دارد و این بخش دیواری خشتی دارد که اطرافش را فراگرفته و برخی بر این باورند که این دیوار در سده 10 میلادی ریخته شده است.
این دیوارها که بلندای آن به 10 متر میرسد به سده هفدهم میلادی باز میگردد.
اما پس از مدتی به دلیل تغییر مسیر رودخانه به تدریج از رونق افتاد و از بین رفت و اورگنج فعلی در فاصله 170 کیلومتری شهر قدیم ساخته شد. (محل اورگنج قدیم در حال حاضر در خاک ترکمنستان قرار دارد.)
در قرون 9 تا 13 میلادی، خوارزمشاهیان در این منطقه حکومت میکردند و در قرن 14 و 15 میلادی، این منطقه به عنوان بخشی از حکومت تیمور محسوب گردید.