درحالی که ناظر بر فعالیت کمیسیون عالی میراث فرهنگی و گردشگری مجلس، تاکیدات مقام معظم رهبری درباره‌ی افزایش پنج برابری تعداد گردشگران خارجی را در برنامه ششم توسعه یادآور شد و مدیرکل کنسولی وزارت خارجه نیز زیرساخت‌ها را به نقل از گردشگران زیر سوال برد، معاون گردشگری کشور اعلام کرد: زیرساخت‌های کشور آمادگی پذیرش گردشگران انبوه را ندارد.
به گزارش خبرنگار گردشگری ایسنا، شب گذشته (یکشنبه 4 مرداد) گروهی از تورگردانان ایرانی با مقامات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، وزارت امور خارجه و نمایندگان مجلس در هتل اوین گردهم آمدند تا درباره چالش‌های صنعت گردشگری، به‌ویژه در بخش ورود گردشگران خارجی به مذاکره و تعامل نظر بپردازند.
این نشست از سوی جامعه تورگردانان برای جلب نظر و مشارکت نمایندگان مجلس و مدیران دولتی ترتیب داده شده بود.
برآورد درآمد هر گردشگر خارجی
ابراهیم پورفرج، رییس جامعه تورگردانان ایران درآمد هر گردشگر خارجی را در ایران 1850 دلار برآورد و این پرسش را مطرح کرد که آیا روی درآمد گردشگری کشور حساب می‌شود؟ این آمارها و درآمدها در کجا محاسبه شده است؟
او با اشاره به تغییراتی که در گردشگری ورودی در دو سال اخیر ایجاد شده یادآور شد: ما با رشد 100 درصد ورود گردشگران خارجی به ایران روبرو هستیم. بعد از توافق ایران با 1+5 درخواست ورود برای سفر در سال 2016 افزایش بیشتری هم داشته است. امیدواریم این شرایط خوشحال‌کننده، خواسته مقام معظم رهبری را که در اردیبهشت سال 73 اعلام کردند باید درب چاه‌های نفت بسته شود، محقق کند.
وی ادامه داد: بازارِ همه گرم است، اما ما به جای خوشحالی نگران هستیم، چون زیرساخت نداریم.
او سپس خطاب به نمایندگان وزارت خارجه که در این نشست هم‌اندیشی حضور داشتند، بیان کرد: از این‌که امکاناتی را برای ورود حدود 4 میلیون گردشگر فراهم کرده‌اید تشکر می‌کنیم، اما گاهی مشکلاتی پیش می‌آید که به همراهی بیشتری نیاز دارد، بویژه در موضوع ویزای فرودگاهی. ما انتظار داریم همزمان با افزایش ورود گردشگر به ایران، امکانات این وزارتخانه ارتقاء یابد و تغییراتی صورت گیرد.
پورفرج در ادامه به بخشی از انتظارات تورگردانان از وزارت خارجه اشاره کرد و افزود: افزایش سرعت صدور ویزان، امکان تمدید و افزایش اعتبار ویزای فرودگاهی و تغییر رفتار کنسولگری‌ها از جمله خواسته‌های ما است. رفتار با گردشگر باید مناسب و در شأن وزارت خارجه ایران باشد.
او همچنین درخواست‌هایی را از سازمان توسعه تجارت داشت و گفت: انتظار داریم با توجه به ارزآوری تورهای ورودی، این سازمان صنعت گردشگری را به حساب آورد. سال گذشته میزان درآمد هر گردشگر را به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری 1850 دلار اعلام کردیم که چند ماه بعد سازمان جهانی جهانگردی این درآمد را با 150 دلار کاهش 1700 دلار اعلام کرد. اما آیا روی درآمد گردشگری ایران حساب شده است. زمانی یک صنعت توسعه می‌یابد که روی اقتصاد آن حساب و درآمدهای آن وارد شود.
این تورگردان همچنین با اشاره به درخواست برای ورود دو هزار وسیله نقلیه گردشگری که از ماه‌های پیش مطرح شده است، افزود: شرایط حمل و نقل موجود در کشور اصلا اقتصادی نیست. اگر 10 گردشگر در قالب یک گروه به ایران وارد شوند، ما مجبور هستیم از اتوبوس‌های بزرگ استفاده کنیم، چون وسیله نقلیه متناسب با آنها را نداریم. بنابراین یا گردشگران غمگین می‌شوند و یا هزینه سفر آنها بالا می‌رود. باید فکری در این‌باره شود.
او با اشاره به ناوگان فرسوده حمل و نقل داخلی اظهار کرد: جغرافیای تمدن تاریخی ایران با پراکندگی مواجه است، از طرفی شرایط پروازها در داخل کشور خاص است. برای همین بیشتر سفرها در ایران زمینی انجام می‌شود. در هر حال دنیا قوانین داخلی ما را پذیرفته است، ما به آنها می‌گوییم بپوش، آنها چشم می‌گویند. می‌گوییم نخور، چشم می‌گویند. حداقل در مقابل این محدودیت‌ها یک ماشین خوب برای آنها فراهم کنیم.
رییس جامعه تورگردانان در ادامه گفت: بسته پیشنهادی را که حاوی تمام خواسته تورگردانان از سازمان توسعه تجارت است، در اختیار رییس این سازمان قرار داده‌ایم و خواهش می‌کنیم که رسیدگی شود.
به گزارش ایسنا، افخمی معاون وزیر صنعت، معدون و تجارت و رییس کل سازمان توسعه تجارت که در این هم‌اندیشی حضور داشت، اما حاضر نشد سخنرانی کند، قول داد به بند‌بند این بسته‌ی پیشنهادی متعهد باشد و به آنها عمل کند. این موضوع را ابراهیم پورفرج نقل قول کرد.
پورفرج در ادامه سخنانش از پلیس مهاجرت نیز تشکر کرد و گفت: فقط انتظار داریم در سرعت تمدید ویزای گردشگران ما را همراهی کنند.
به گزارش ایسنا، در این نشست هم‌اندیشی هیچ نماینده‌ای از پلیس مهاجرت و گذرنامه و همچنین نیروی انتظامی حضور نداشت.
رییس جامعه تورگردانان سپس خطاب به معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که در این نشست حاضر بود، گفت: این سازمان تمام توان خود را به کار می‌برد تا توسعه‌ی صنعت گردشگری را بهبود ببخشد، اما در هر حال از کمبود اعتبار رنج می‌برد. شرایطی در صنعت گردشگری پیش آمده که ایجاب می‌کند دولت و نمایندگان مجلس به این سازمان مثبت‌تر نگاه کنند. باید شرایط برای ساخت هتل و صدور آسان‌تر مجوزها فراهم شود.
این تورگردان با اشاره به کمبود زیرساخت‌ها در بخش اقامت، افزود: در شهری مثل اصفهان که مهد تاریخ تمدن اسلامی است فقط یک هتل پنج ستاره وجود دارد و در شهری مثل اهواز که نزدیک به سایت‌های جهانی است، فقط یک هتل قابل اقامت وجود دارد. به دلیل کمبود همین امکانات نرخ خدمات در حال افزایش است. وقتی یک ژاپنی با پانصد دلار یک هفته‌ای به ترکیه می‌رود چه لزومی دارد دو برابر آن هزینه را بدهد و به ایران بیاید؟
پور فرج ادامه داد: زمانی گردشگران برنامه سفر خود را این طور تنظیم می‌کردند، دو هفته در ایران یک هفته در ترکمنستان، اما اخیرا شاهدیم این زمان در حال جابه‌جایی است، چون هزینه دو هفته سفر در ترکمنستان برابر با هزینه یک هفته سفر در ایران شده است.
او تاکید کرد: شانس در خانه ایران را زده است باید شرایط را جدی بگیریم، وقتی آقای روحانی به گردشگری علاقه دارد پیش او بروید و درخواست کنید اعتبار بدهد تا کمبودهای این صنعت سریع‌تر حل شود.
رییس جامعه تورگردانان همچنین درباره وضعیت فرودگاه‌های بین‌المللی ایران، گفت: شرایط فرودگاه‌ها بویژه فرودگاه امام خمینی (ره) از نظر پذیرش مسافر بسیار سطح پایینی دارد و اصلا قابل مقایسه با فرودگاه‌های بین‌المللی منطقه نیست.
پورفرج همچنین از نمایندگان مجلس درخواست کرد در برنامه ششم توسعه جایگاه ویژه‌ای را به صنعت گردشگری اختصاص دهند.
نسبت به تاکیدات رهبری ضعیف عمل کرده‌ایم
به گزارش ایسنا، در ادامه نصرالله پژمان‌فر، نماینده مردم مشهد در مجلس و ناظر بر فعالیت کمیسیون عالی میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری درباره صنعت گردشگری با هدف نشان دادن مسیری که در چند دهه اخیر در حال طی شدن است، افزود: ما نسبت به تاکیدات مقام معظم رهبری درباره صنعت گردشگری ضعیف عمل کرده‌ایم.
او در ادامه سیاست‌های کلی اشتغال و سلامت ابلاغیه مقام معظم رهبری در سال‌های 90 و 93 را مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: اگر به این موضوع توجه نشان دهیم، گردشگری در اولویت قرار می‌گیرد، تاکیدهای رهبری اسناد بالادستی است که نباید ساده از کنار آنها رد شویم.
پژمان‌فر همچنین با مرور سیاست‌ها و تاکیدهای مصوبات مجمع تشخیص مصلحت، شورای انقلاب فرهنگی و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه ششم توسعه با موضوع گردشگری، بیان کرد: مجلس اکنون درگیر برنامه ششم توسعه است، اگر پیشنهاد و مطلبی دارید سریع‌تر به ما اعلام کنید تا به عنوان تکالیف بالا دستی لحاظ شود.
این نماینده مجلس در ادامه سخنانش مصوبه سال 83 هیات وزیران که ترسیم‌کننده‌ی افق 20 ساله گردشگری ایران است و طبق آن باید به جذب یک‌ونیم درصد از گردشگران جهان به میزان 20 میلیون و دو درصد از درآمد گردشگری جهان سالانه 25 میلیارد دلار بپردازیم، یادآور شد و گفت: این تکلیف نظام و دستگاه‌ها است که باید برای تحقق آن عمل کنند. حساب کنید همین حالا ما از حدود یک میلیارد و سیصد میلیون گردشگر جهان فقط توانسته‌ایم پنج میلیون گردشگر را جذب کنیم وضعیتمان با این آمارها نسبت به چشم‌انداز 20 ساله کاملا مشخص است.
ناظر فعالیت‌های کمیسیون عالی میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه به رتبه ایران از بین 141 کشور دنیا براساس گزارش مجمع جهانی سفر که البته تاریخ تهیه آن مشخص نبود، اشاره کرد و گفت: ایران در بخش سفر و گردشگری رتبه 130، در محیط کسب و کار رتبه 119، در زیرساخت رتبه 119، در تاثیر قوانین بر سرمایه‌گذاری خارجی رتبه 132، در زمان لازم برای صدور مجوز ساخت رتبه 133، در سهولت درسترسی به نیروی کار متخصص رتبه 132 و در اثربخشی بازاریابی رتبه 130 را دارد.
وی در ادامه درباره نقش مجلس شورای اسلامی در گردشگری سخن گفت و افزود: ما باید چندین کار انجام دهیم که تقنین و تنقیح قوانین از آن جمله است. باید پراکنندگی مصوبات در مجلس اصلاح شود و در مسیر مشخص قرار گیرد. متاسفانه حجم انبوهی از مصوبات وجود دارد که به صورت پراکنده و سلیقه‌ای اجرا می‌شود و باید اصلاحاتی صورت گیرد خوشبختانه این موضوع در کمیسیون فرهنگی کارگروه گردشگری در حال پیگیری است.
پژمان‌فر اضافه کرد: مجلس به موضوع مشوق‌های غیرپولی مثل معافیت مالیات بر درآمد و برارزش افزوده و همچنین مالیات تغییر کاربری وارد شده است. به موضوع تسهیلات یارانه‌ای برای تشویق سرمایه گذاری با اختصاص تسهیلات از صندوق توسعه ملی نیز توجه نشان داده است.
وی همچنین از تبیین قوانین جدید درباره تسهیل ورود خودروهای گردشگران خارجی خبر داد و افزود: مجلس روی این موضوع در حال کار است. در کنار آن به موضوع ارائه تسهیلات گمرکی و بانکی برای ورود خوردوهای گردشگری و بیمه راهنمایان تور در حال کار است.
پژمان فر گفت: ما قائلیم که بخشی از کار گردشگری به عهده مجلس است. اگر بتوان در حوزه قوانین و تسهیلات مربوط به این حوزه نقش خود را ایفا کنیم به تعهدات خود در این حوزه عمل کرده‌ایم.
نقشه راه غذا در راه است
در ادامه مرتضی رحمانی‌موحد معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از تهیه سند و یا نقشه راه حضور موثر غذا در گردشگری خبر داد و افزود: تا ظرف‌های ماه‌های آینده بعد از اقدامات کارشناسی این نقشه راه تهیه و اجرا می‌شود.
وی گفت: ما بیش از 700 غذای محلی و سنتی داریم و گردشگری غذا یکی از بسترهایی می‌تواند باشد که صنعت گردشگری ایران را توسعه دهد، اما متاسفانه وقتی با بیشتر گردشگران صحبت می‌کنیم آنها از یکنواختی غذا گله دارند.
او سپس از تورگردانان درخواست کرد به اقامت‌های بومی با توجه به محدودیت هتل‌ها توجه ویژه نشان دهند و در ادامه سخنانش بیان کرد: اطلاع دارم گردشگرانی که در این اقامتگاه‌ها اسکان می‌یابند به نسبت هتل‌ها بیشتر رضایت دارند.
معاون گردشگری در ادامه خطاب به جامعه تورگردان تاکید کرد: گردشگری یک صنعت است نه یک صنف بنابراین باید به مسائل آن همه جانبه تر نگاه شود.
وی ادامه داد: ما به صورت اتاق شیشه‌ای همه فعالیت‌ها را در بستر اطلاع و قضاوت قرار می‌دهیم تا با کمک همدیگر این فعالیت را ساماندهی کنیم و به جایگاه شایسته برسانیم.
او همچنین به بند 50 سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه‌ی ششم توسعه اشاره کرد و افزود: این رویکرد از بالاترین مقام ارشد نظام به عنوان تکلیف ابلاغ شده است. باید در برنامه ششم توسعه گردشگران خارجی پنج برابر شود. با این سیاست‌ها و ابلاغیه پنجره و فضای بازی روبروی ما قرار گرفته است.
وی گفت: آنچه در پیرامون ما اتفاق می‌افتد تجربه امتحان شده است، بنابراین نباید آزمون دوباره کنیم می‌توانیم تجربه موفق را سرلوحه قرار دهیم.
رحمانی‌موحد نیز انتظارات خود را از دفاتر گردشگری مطرح کرد و افزود: می‌خواهیم ما را در اجرای اهدافمان کمک کنید و به مقاصد جدید و جاذبه‌ها توجه نشان دهید. شاید به خاطر زیر ساخت‌ها تا چند سال آینده گردشگری انبوه ملاک عمل ما نباشد، زیرساخت‌های ما فعلا آمادگی پذیرش گردشگری تخصصی را دارد، گردشگرانی که می‌تواند ما را در ارتقاء آمار ورودی کمک کنند.
معاون گردشگری یادآور شد: هدف عمده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری افزایش گردشگران ورودی و توسعه و ساماندهی گردشگران داخلی است. ما آماده‌ایم هر نوع تسهیلات را برای حضور در بازارهای هدف به برقراری ارتباط‌های بین‌المللی در اختیار قرار دهیم.