یک پژوهشگر معتقد است: توجه به حوزه آموزش در فرآیند توسعه پایدار روستایی با تاکید بر صنعت گردشگری نخستین گام در عرصه شکل‌دهی اقتصاد مبتنی بر گردشگری روستایی است.
نوید کمالی – پژوهشگر – در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه زنجان، گفت: در سال‌های اخیر و با توجه به بحران‌های شدید اقتصادی و به تبع آن زیست‌محیطی، الگوهای اقتصادی جهان تحت تاثیر شدیدی قرار گرفته‌اند، به طوری که در بسیاری از نقاط جهان کارزار شکل‌دهی کسب و کارهای نوین در سطح ملی و منطقه‌ای جز اولویت‌های رهبران و سیاست‌مردان دولت‌ها در سطوح ملی و محلی قرار گرفته است.
وی افزود: طبعاً کشور ما نیز در کنار وجود و تشدید تحریم‌های بین‌المللی، تحت تاثیر جریان تغییرات اقلیم و آب و هوا قرار گرفته است که نتیجه آن‌را در شکل‌گیری بیش از یک دهه خشکسالی مداوم در غالب نقاط کشور می‌توان مشاهده کرد که نتیجه آن آسیب دیدن جریان اقتصاد مبتنی بر تولید در روستاهای کشور بوده است.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: اقتصاد مبتنی بر کشاورزی به عنوان اقتصاد استراتژیک با وقوع خشکسالی تحت تاثیر این پدیده طبیعی قرار گرفته و موجب شد حتی در عرصه محصولات اساسی کشور مانند گندم نیز بحث واردات به طور ویژه پیگیری شود. خوشبختانه در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جریان جهاد کشاورزی توانست نقش بسزایی را در توسعه اقتصاد مبتنی بر کشاورزی در روستاهای کشور بر عهده گیرد، اما در این بین مهمترین بستر نوین شکوفایی و توسعه روستای را می‌توان شکل‌دهی جوامع ارتباطی در روستاها نامید که می‌توان از آنها به عنوان جوامع اطلاعاتی روستایی نام برد که در غالب آن بیش از 10 هزار روستای کشور به مراکز ICT روستایی تجهیز شد.
وی اظهار کرد: شکل‌دهی مراکز فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی از آن رو حایز اهمیت است که موجب شد زمینه لازم برای توسعه پایدار در روستاهای کشور مبتنی بر دانش روز و با بهره‌گیری از فضای ارتباطی نوین مهیا شود، زیرا این مراکز به دلیل برخورداری از تجهیزات کامل سخت‌افزاری قادرند در چهار حوزه خدمات ارتباطی، خدمات بانکی، خدمات پستی و خدمات فناوری اطلاعات به روستائیان به صورت پیشخوان دولت ارایه خدمت کنند.
این کارشناس ارشد گردشگری تصریح کرد: یکی از مهمترین کارکردهای این مراکز را در سال‌های اخیر و به طور خاص با تشدید شرایط نامساعد اقلیمی می‌توان کمک به شکل‌دهی اقتصاد مبتنی سرمایه های تجدید پذیر از جمله گردشگری دانست، زیرا در صورت بهره‌گیری صحیح از فضای جامعه اطلاعاتی حاصل از فناوری اطلاعات می‌توان در فضای بدون مرز و در سطح بین‌المللی و با مخاطبینی نامحدود به برند سازی و تبلیغ فرصت‌های گردشگری روستاهای کشور پرداخت.
وی ادامه داد: باید پذیرفت صنعت گردشگری در دهه‌های اخیر تبدیل به یکی از مهمترین صنایع اقتصادی پایدار در جهان شده است و نامیدن آن به‌عنوان یک صنعت از این رو است که طیف گسترده‌ای از خدمات را بصورت پیوسته با خود دارد و یا به عبارت ساده تر قابلیت کارآفرینی بالایی برای طیف گسترده از نیروهای انسانی خصوصا جوانان روستایی دارد.
مسوول کانون مطالعات توسعه پایدار جهاد دانشگاهی زنجان تاکید کرد: مطمئنا توجه به بازآفرینی اقتصاد آسیب‌دیده روستایی می‌تواند علاوه بر حفظ حیات و جریان توسعه روستایی مانع از وقوع مهاجریت گسترده روستاییان به شهرها گردد که در صورت وقوع این جریان گسترده مهاجرت، شهرهای پذیرنده مهاجرین با معضلات گسترده‌ای در فرآیندهای اجتماعی و اقتصادی روبه‌رو خواهند شد، لذا توسعه گردشگری به عنوان در دسترس‌ترین راهکار می‌تواند نقش ویژه ای در شکل دهی فرایند توسعه پایدار روستایی و جلوگیری از بحران‌های مهاجرت و نابودی صنعت کشاورزی کشور داشته باشد.
کمالی یادآور شد: معتقدیم عصر حاضر عصر گریز از محدودیت‌ها است، زیرا شکل‌گیری دهکده جهانی موجب شده است محدودیت‌ها در صورت برنامه‌ریزی صحیح به فرصت تبدیل شوند. به طور مثال، شاید روستاهای ما از لحاظ دسترسی به منابع رفاهی نسبت به شهرها در سطح پایین تری قرار داشته باشند، اما نعمت وجود هوای پاک و حیات ارگانیک موجود در آن زمینه را برای جذب گردشگران شهری فراری از آلودگی‌های زیست محیطی شهرها مساعد کرده است که این ویژگی را فرصتی برای ایجاد دهکده‌های سلامت در روستاهای مستعد می‌توان دانست که متاسفانه تا به حال این حوزه کمتر مورد توجه واقع شده است.
وی تاکید کرد: لازم به ذکر است که بر اساس آمارهای بین‌المللی انتظار می‌رود تنها در سال 2016 بیش از 750 هزار نفر سالانه برای بهره گیری از فرصت‌های درمانی به عنوان گردشگر به کشورهای منطقه خاورمیانه سفر کنند که در این بین ایران به دلیل سطح پایین هرینه‌ها و آب و هوای چهار فصل یکی از قطب‌های جذب گردشگران سلامت می‌تواند باشد، لذا توجه به روستاها به‌عنوان کانون‌های سلامت می‌تواند فرصتی برای جذب درآمدهای این عرصه از صنعت گردشگری شود.
وی تاکید کرد: با وجود تمام پتانسیل‌های سخت‌افزاری در روستاهای کشور تا زمانی که نگاه نرم‌افزاری در عرصه توسعه پایدار روستایی در بین مسوولان و خصوصا روستاییان تبیین نگردد حتی وجود قدرتمندترین سخت‌افزارها جهان نیز نخواهند توانست تاثیر بر جریان توسعه روستاهای ما داشته باشند، لذا توجه به حوزه آموزش در فرایند توسعه پایدار روستایی با تاکید بر صنعت گردشگری نخستین گام در عرصه شکل‌دهی اقتصاد مبتنی بر گردشگری روستایی است.