یک کارشناس گردشگری گفت: بیش از ۸۰ درصد گردشگران ایران از کشورهای مندرج در مصوبه آمریکا نیستند، اما باید در بازارهای هدف آینده به دنبال تعادل باشیم تا احتمال آسیب‌پذیری کمتر شود.
علی‌اصغر شالبافیان از کارشناسان حوزه گردشگری و عضو هیات علمی دانشکده گردشگری دانشگاه سمنان پیرامون تبعات مصوبه اخیر کنگره آمریکا علیه گردشگری ایران به خبرنگار مهر گفت: بررسی این موضوع که مصوبه اخیر کنگره آمریکا چه تاثیری بر روی گردشگری ایران دارد، در دو سطح باید بررسی شود؛ یکی تاثیر بر روی بازارهای بالقوه و در حال ظهور کشور و دیگری، تاثیر در بازارهای فعلی کشور.
وی گفت: بیش از ۸۰ درصد گردشگران ورودی ما از نظر تعداد، به کشورهای مورد اشاره در مصوبه آمریکا مربوط نمی‌شوند؛ پس اگر سطح تحلیل ما این باشد که بر بازارهای فعلی چقدر تاثیرگذار هستند و بازارهای آینده هم مثل بازارهای فعلی خواهد بود، طبیعی است که از این منظر تاثیر زیادی نخواهد گذاشت.
بازارهای فعلی محصول دوران قبل از برجام است
شالبافیان اظهار داشت: بازارهای فعلی محصول دوران قبل از برجام است و به همین دلیل با گشایش‌های سیاسی، اگر این مصوبه نبود، بیشترین ورودی ما از کشورهای اروپایی و گردشگران ۳۸ کشوری بود که نامشان در مصوبه آمده است؛ پس می‌توان گفت این مصوبه در بازارهایی که در آینده می‌توانستند بازارهای ایران باشند، تاثیرگذار است.
عضو هیات علمی دانشکده گردشگری دانشگاه سمنان افزود: از منظر اینکه چطور باید به این مصوبه واکنش نشان داد،به نظر می‌رسد چند واکنش در بلندمدت می‌تواند اتخاذ شود که ثبات‌بخشی در گردشگری ایجاد کند. یکی از دغدغه‌های سازمان میراث فرهنگی این است که گردشگری را از شکنندگی نجات دهد. یکی از راهکارها این است که بازارهای هدف را متنوع کند و به کشورهای محدود وابسته نباشند؛ از این جهت هر اتفاق سیاسی نمی‌تواند بر بخشی از بازار اثرگذار باشد، اگرچه می‌گویند ورودی‌های ما از کشورهای همسایه بیشتر است.
وی تصریح کرد: نزدیک ۵۰ درصد ورودی ما از عراق و آذربایجان است. این دو کشور از زمانی که ارزش پول ملی ایران کم شد، بیشتر به کشورمان آمدند. اگر ارزش پول ما مجدداً تقویت شود، گردشگرفرستی آنها هم ضعیف می‌شود؛ کما اینکه در چند ماه اخیر ملاحظه شد که وقتی ارزش پولی «منات» آذربایجان نسبت به «ریال» کمتر شد یا پول ملی ما ارزش بیشتری داشت، ورودی‌ها از آذربایجان کمتر شد.
نظام گردشگرپذیری مبتنی بر تورگردانان باشد
شالبافیان افزود: یک راهکار این است که نظام گردشگرپذیری مبتنی بر تورگردانان باشد. وقتی گردشگر وارد می‌شود، باید برای تورگردان، منفعت داشته باشد. وقتی گردشگرفرستی ضعیف باشد، درواقع منافع اقتصادی تورگردانان نیز تضعیف شده است؛ پس تلاش می‌کنند که بخشی از بازار ایران را حفظ کنند. منتهی این کار مبتنی‌بر تسهیلات بلندمدتی است که تورگردان خارجی را ترغیب به حضور گردشگر در ایران می‌کند.
وی تاکید کرد: می‌توان تورگردانان خارجی را ترغیب به گردشگرفرستی به ایران کرد؛ مانند برخی از کشورها که مشوق‌های مالی به تورگردانان می‌دهند تا آنها برای کشورشان گردشگر بفرستند، مانند امارات که می‌خواست دوبی را مقصد گردشگری کند و به تورگردانان انگلیسی، تشویق‌های مالی داد و جایزه گذاشت. ما باید به سمت بازارها متنوع و انواع گردشگری برویم که ذاتاً شکنندگی کمتری نسبت به متغیرهای سیاسی و اقتصادی دارد. به عنوان مثال گردشگری سلامت و زیارت نسبت به این متغیرها کمتر آسیب‌پذیر هستند.
عضو هیات علمی دانشکده گردشگری دانشگاه سمنان گفت: انواع دیگر مثل برخی از اقلام گردشگری فرهنگی نیز آسیب‌پذیری کمتری دارند. باید برای این نوع گردشگری‌ها، برنامه نظام‌مندی وجود داشته باشد، چرا که تاثیرپذیری آنها کمتر است. به عنوان مثال کسی که برای درمان به ایران می‌آید، مجبور است که سفر کند و مقداری گران بودن این سفر و یا مسائل سیاسی، کمتر روی تصمیمش اثر خواهد گذاشت.
وی تصریح کرد: ورودی‌های عراق و آذربایجان نیز دارای شکنندگی هستند. اگر فردا مجدداً ارزش پولی آنها تقویت شود، کمتر گردشگر به ایران می‌فرستند. باید در بازارهای هدف گردشگری‌مان تعادل وجود داشته باشد تا اگر وقایع سیاسی و یا اقتصادی اتفاق افتاد، کمتر اثر بپذیرد.