کارگاه تخصصی و بین‌المللی «آمار و حساب‌های اقماری گردشگری» در حالی از امروز برگزار شد که رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از سال پیش قول داده است، این سیستم امسال به نتیجه برسد.
به گزارش خبرنگار گردشگری ایسنا، نبودِ حساب‌های اقماری و آماری در بخش گردشگری سبب اعلام آمارهای متناقض از گردشگران و درآمدهای حاصل از آن و تعریف واحدهای شمارش غیرمتعارفی چون “نفر سفر” شده است.
این خلأ در حالی وجود دارد که مرکز آمار ایران اعلام کرده، آمار گردشگران داخلی را در دو فصل بهار و تابستان تهیه می‌کند و در حال حاضر تنها آرزوی آن آمارگیری از گردشگران ورودی به ایران است.
این کارگاه سه روزه با حضور نمایندگانی از اداره‌های میراث فرهنگی و گردشگری استان‌ها، بانک مرکزی، مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران و پلیس مهاجرت و گذرنامه هم‌اکنون در تهران در حال برگزاری است.
طبق اظهارات مرتضی رحمانی‌موحد، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، براساس توافق‌نامه این سازمان با سازمان جهانی جهانگردی برای ارائه حساب‌های اقماری، قرار است با همکاری این سازمان برنامه‌های کوتاه، میان و بلندمدت تهیه شود که برگزاری این کارگاه نیز به همین منظور بوده است.
او همچنین به تفاهم‌نامه‌ای با مرکز آمار ایران که در دست امضا است اشاره کرد و افزود: امیدواریم به طور موازی همراه با این آموزش‌ها در نظام اداری، هماهنگی خوبی برای تعریف سیستم آماری و حساب اقماری داشته باشیم.
فروتن – نماینده بانک مرکزی – نیز اظهار کرد: حساب‌های اقماری با حساب‌های ملی اختلافاتی دارد. بانک معمولا براساس حساب‌های ملی عمل می‌کند، اما این ظرفیت وجود دارد که از تجربیات خود در تهیه حساب اقماری نیز استفاده کند.
به گزارش ایسنا، قرار بود در این کارگاه آموزشی نماینده‌ای از پلیس مهاجرت و گذرنامه نیز حضور داشته باشد که نمایندگان این بخش تا پایان مراسم غیبت داشتند. این در حالیست که پلیس مهاجرت یک طرف ماجرا در تهیه آمار از گردشگران ورودی به ایران و برآورد هزینه‌های سفر آنها به کشور محسوب می‌شود.
آمارگیری از گردشگران خارجی 6 سال است که معطل مانده
زهره چیت‌ساز، رییس گروه آمارهای اجتماعی و فرهنگی مرکز آمار ایران نیز اظهار کرد: مطالعاتی در سال‌های 87 و 88 برای تهیه آمارگیری از گردشگران ورودی به کشور انجام شده و طرح آزمایشی آن به صورت پایلوت در مبادی ورودی ایران انجام شده، اما متأسفانه به دلیل هماهنگی دستگاه‌های متولی این طرح به مرحله اصلی اجرا نرسیده است. اگر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، فرودگاه‌های کشور و ناجا همکاری لازم را داشته باشند، مرکز آمار آمادگی اجرای طرح آمارگیری از گردشگران ورودی را دارد.
او بیان کرد: تهیه این آمار به آرزوی مرکز آمار ایران تبدیل شده است.
وی ادامه داد: ناجا تعداد گردشگران ورودی را ثبت می‌کند، اما در حساب‌های اقماری لازم است هزینه‌های آنها نیز ثبت شود که به دلیل این ناهماهنگی‌ها فعلا امکان ثبت این آمار وجود ندارد.
نماینده مرکز آمار ایران در این کارگاه در ادامه گفت: از سال 81 که سازمان جهانی جهانگردی نشستی را برای تهیه آمارهای گردشگری برگزار کرد، فعالیت خودمان را آغاز کردیم که پس از انجام دوره‌ای از تحقیقات اولین طرح رسمی آمارگیری گردشگری در سال 87 اجرا شد. به این ترتیب که به خانوارهای ایرانی مراجعه و اطلاعات سفر آنها جمع‌آوری شد.
به گفته او، تا سال 93 هر سال در فصل‌های بهار و تابستان آمارگیری از خانوارهای ایرانی انجام و نتایج آنها منتشر می‌شود.
چیت‌ساز همچنین اظهار کرد: مرکز آمار ایران چون متولی تهیه حساب‌های اقتصادی کشور است و طرح‌های مختلفی را اجرا می‌کند، 20 طرح که به صورت مستقیم و غیرمستقیم به گردشگری مرتبط است را نیز در دست اجرا دارد.
چالش با دولت‌ها برای جلب توجه به گردشگری
کریستین برو، نماینده سازمان جهانی جهانگردی نیز در این مراسم به ارتباطات نزدیک ایران با این سازمان اشاره کرد و گفت: برای دومین‌بار است که به ایران سفر می‌کنم، در حالیکه هفت سال از نخستین سفرم به ایران می‌گذرد و هر بار نه تنها با استقبال گرم مقامات ایرانی روبه‌رو شدم، بلکه مهمان‌نوازی مردم ایران نیز بسیار شگفت‌انگیز بوده است.
او ایران را عضو فعال سازمان جهانی جهانگردی خواند و افزود: برگزاری چنین کارگاهی نشان دهنده ارتباط نزدیک ایران با این سازمان است که برای کمک فنی به اعضای خود تعهد دارد.
«برو» سپس به وضعیت صنعت گردشگری در دنیا اشاره کرد و گفت: گردشگری یکی از مهمترین و سریع‌ترین صنایع دنیا محسوب می‌شود که البته متاسفانه درگیری‌های ژئوپلتیکی در این سال‌های اخیر آن را درگیر حواشی کرد، اما خوشبختانه همچنان به رشد خود ادامه نی‌دهد.
وی ادامه داد: اهمیت این صنعت را در درآمدزایی و اشتغال نمی‌توان نادیده گرفت، چه در کشورهای در حال رشد و چه پیشرفته، اما متاسفانه حمایت دولت‌ها از این صنعت ناچیز است، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران نیز برای دریافت حمایت‌های بیشتر چالش دارد که برگزاری این کارگاه شاید برای جلب توجه دولت‌ها به این صنعت موثر باشد.
به گزارش ایسنا، در این کارگاه آموزشی قرار است «کیم» مدرس بین‌المللی از موسسه گردشگری و فرهنگی کره جنوبی موضوع “استقرار حساب‌های اقماری گردشگری کره جنوبی” را توضیح دهد و «یوکی هارا»، مدرس دانشگاه آمریکا و مشاور سازمان جهانی جهانگردی نیز در زمینه “آمار و حساب‌های اقماری بین‌المللی گردشگری” به ارائه توضیحات و آموزش در این زمینه بپردازد.
آمارهایی که نباید به حساب گردشگری نوشت
«یوکی هارا» در نخستین بخش از این کارگاه سه روزه در سخنانی که احوال‌پرسی آن به زبان فارسی بود، به تعریف حساب اقماری گردشگری پرداخت و گفت که این حساب‌ها تلاشی برای اندازه‌گیری میزان فعالیت‌های اقتصادی است که در حساب‌های ملی درج نشده‌اند.
وی اظهار کرد: در سال‌های 1930 تا 1940 که گردشگری اهمیت چندانی نداشت، در حساب‌های ملی به آن پرداخته نشد، اما امروزه که این صنعت شکل گرفته، جایِ خالی آن در حساب‌های ملی احساس می‌شود و باید این خلأ را پر کنیم.
او حساب‌های اقماری را از این جهت بسیار با اهمیت دانست که گردشگران، مصرف‌کنندگانی مهم و اثرگذار در اقتصاد و اشتغال هستند.
این استاد دانشگاه آمریکا ادامه داد: تا زمانی که گردشگری را به عنوان صنعت در نظر نگیرید نمی‌توانید آن را اندازه‌گیری و در حساب‌های ملی خود لحاظ کنید. گردشگری صنعتی است که می‌تواند تولید ناخالص هر کشوری را حتی تا 10 درصد افزایش دهد در حالی که بخش تولید و کشاورزی و حتی ساخت و ساز یک درصد از تولید ناخالص را شامل می‌شود. بنابراین تصمیم‌گیران گردشگری باید به آن به عنوان صنعت و منبع درآمد نگاه کنند تا نقش بسزایی در تولید ناخالص ملی داشته باشند.
مشاور سازمان جهانی جهانگردی همچنین با بیان اینکه همه مردم بازدیدکننده و گردشگری نیستند و کالای مصرفی همه بازدیدکنندگان به عنوان درآمد بخش گردشگری حساب نمی‌شود افزود: باید این آمارها به درستی تفکیک و در حساب‌های اقماری مشخص شود. مثلا در رستوران‌های آمریکا فقط 17 درصد از فروش به گردشگران مربوط می‌شود و اگر همه خرید این رستوران‌ها را به حساب گردشگران بگذاریم آمارها اشتباه می‌شود.
او تأکید کرد: اگر حساب اقماری داشته باشید بدون اشتباه در تخمین می‌توانند درآمد از گردشگری و ابتاع محلی را به تفکیک مشخص کنید. در غیر این صورت محاسبات صنعت گردشگری اشتباه می‌شود.
این کارگاه آموزشی که از صبح امروز، شنبه 9 آبان‌ماه آغاز شده است تا روز دوشنبه در هتل باباطاهر تهران ادامه دارد.