نخلستان‌

بیش از 240 هزار هکتار از اراضی این سرزمین را به خود اختصاص داده‌اند، ستبر و سربلند و سرافراز پهلو به پهلو در آسمان قد کشیده و زیبایی و جذابیت بصری بی نظیری را رقم زده‌اند، با این همه از دید گردشگران و مسئولان گردشگری پنهان مانده‌اند.

 نخلستان ها را می گویم که در زمان دفاع مقدس با سرهای بریده اسطوره مقاومت لقب گرفتند و امروز سهم بزرگی در تامین معیشت هزاران کشاورز این سرزمین دارند، اما به واسطه برخورداری از جذابیت طبیعی و کشاورزی می توانند از منظر گردشگری نیز مورد توجه قرار گرفته و سهمی در رونق اقتصادی و درآمدزایی این سرزمین داشته باشند؛ امری که تاکنون مورد توجه جدی مسئولان قرار نگرفته است.

وجود نخلستان های درهم تنیده که 245 هزار هکتار از سطوح زیرکشت کشور را در 13 استان به خود اختصاص داده ازجمله ظرفیت های طبیعی و کشاورزی کشور است که نمی توان براحتی از آن چشم پوشید.

ایجاد اشتغالزایی

امروزه و به عقیده کارشناسان می توان با راه اندازی و توسعه صنعت گردشگری در نخلستان ها نه تنها تجربه جدیدی پیش پای گردشگران طبیعت گذاشت، که درآمد نخلداران را نیز افزایش داد و اشتغال های جانبی زیادی ایجاد کرد.

مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی استان کرمان، دراین باره می گوید: این استان با برخورداری از جاذبه های جهانی همچون ارگ بم و کویر لوت که در آستانه جهانی شدن است، آن قدر گردشگر داخلی و خارجی دارد که بتوان با همین امکانات و زیرساخت های فعلی، پاسخگوی نیاز آنان بود و درصورتی که قرار باشد جاذبه طبیعی و ظرفیت گردشگری جدیدی را به این فهرست افزود، باید ابتدا به فکر تامین و توسعه زیرساخت های استان همچون اماکن اقامتی بود که اکنون کمبود آنها در استان بشدت احساس می شود.

ابراهیمی نژاد می افزاید: برخی گردشگران یا تورهایی که برای بازدید از مجموعه ارگ بم به این شهرستان می آیند، سری هم به نخلستان های منطقه می زنند، اما این امر برنامه ریزی نشده است و جزو اولویت های میراث فرهنگی و گردشگری نیست، و در واقع اولویت مهم این اداره اکنون تامین کمبودها و زیرساخت های مورد نیاز برای پذیرش گردشگرانی است که به دیدن همین جاذبه های شناخته شده استان می آیند.

جعفرزاده، مدیر روابط عمومی اداره میراث فرهنگی استان فارس نیز به نقل از مسئولان گردشگری این اداره، از نبود برنامه ای در این زمینه خبر داده و می گوید: شاید دلیل این امر وجود صدها جاذبه تاریخی و فرهنگی در این استان باشد که باعث شده استان فارس تقریبا در تمام فصول، گردشگران زیادی از داخل و خارج از کشور داشته باشد و از همین رو دیگر احساس نیازی برای راه اندازی ظرفیت های جدید گردشگری نزد مسئولان ایجاد نکرده است.

جشنواره، راهی برای جذب گردشگر

البته همه استان های خرماخیز کشور همچون فارس و کرمان آنچنان از جاذبه های تاریخی فرهنگی زیادی برخوردار نیست که بتوانند فقط به درآمدزایی حاصل از آنها اکتفا کنند یا اگر جذابیت های تاریخی و فرهنگی دارند که مسلما چنین است، نتوانسته اند به توسعه مطلوب آنها بپردازند، بنابراین توجه به گردشگری نخلستان در کنار دیگر ظرفیت های موجود، می تواند نگاه های بیشتری را به سوی این استان ها معطوف کند. برای مثال استان های بوشهر، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و خوزستان نیز که در کنار دو استان کرمان و فارس جزو شش استان برتر در کشور از نظر میزان تولید خرما و سطح زیرکشت آن است، می توانند از این ظرفیت برای رونق اقتصادی خود بهره مند شود، کما این که مسئولان استانی این مناطق نیز گام هایی هرچند کوچک و ابتدایی در این زمینه برداشته اند.

به طور مثال در خوزستان و به گفته مدیر روابط عمومی اداره میراث فرهنگی این استان، دعوت از عکاسان برای عکاسی از جذابیت های بصری نخلستان ها و عملیات برداشت خرما و برگزاری جشنواره «خرما و زندگی» در یکی از نخلستان های نزدیک اهواز که اوایل هفته جاری برگزار شد، از جمله این برنامه هاست که در یکی دو سال اخیر و به منظور جلب توجه مردم و گردشگران به این طبیعت زیبا در دستور کار مسئولان استان قرار گرفته است.

عبودزاده با اشاره به این که زیباترین زمان برای تماشای نخلستان، فصل خرماچینی در مرداد و شهریور است، در گفت وگو با جام جم می افزاید: اما این هنگام هوا بسیار گرم است و یکی از مشکلات و موانع توجه به گردشگری نخلستان نیز همین موضوع بوده که ممکن است باعث آزار گردشگران شود. هرچند اگر علاقه مندان بتوانند با این گرما کنار بیایند، شاهد مناظر بسیار زیبایی از مراحل چیدن خرما در نخلستان ها خواهند بود و قدم زدن در میان نخل های سربه فلک کشیده حس بسیار خوب و لذت بخشی نصیب آنها خواهد کرد.

جای خالی اطلاع رسانی

شه بخش، کارشناس مسئول گردشگری در اداره میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان نیز نبود زیرساخت هایی همچون راه و مسیر مناسب برای حضور گردشگران در نخلستان و واحدهای اقامتی، تفریحی، خدماتی را از مهم ترین این موانع عنوان کرده و می گوید: تبلیغات و اطلاع رسانی در این زمینه نیز نقش عمده ای ایفا می کند که خوشبختانه از سال گذشته جشنواره استانی به نام حامی در شهرستان سراوان و در فصل برداشت خرما برگزار می شود که در صورت ملی شدن می تواند گامی در جهت اطلاع رسانی گسترده و توجه همگان به سمت این ظرفیت عظیم در استان های مرکزی و جنوبی کشور باشد.

وی برخلاف سایر کارشناسان و مسئولان گرما را مانعی در جذب گردشگر نمی داند و معتقد است نیازی نیست گردشگر حتما در فصل چیدن خرما از نخلستان بازدید کند و از آنجا که نخلستان ها همیشه و در تمام فصول سال سرسبز است، می توان با مدیریت درست، بازدید آنها را به فصول معتدل تر هدایت کرد.

جشنواره خرما در بوشهر

استان بوشهر به عنوان یکی از شش استان برتر کشور در زمینه تولید خرما، اخیرا گام هایی در زمینه توسعه گردشگری برداشته و قرار است جشنواره ای با اهداف مذکور برگزار کند.

معاون گردشگری و سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر دراین باره می گوید: بزرگ ترین نخلستان های دنیا در منطقه آب پخش بوشهر قرار دارد که حدود ۲۹ هزار هکتار را شامل می شود و هیچ نقطه جهان این همه نخل کنار هم ندارد.

ناصر امیرزاده با اشاره به برگزاری جشنواره خرما برای معرفی ظرفیت های گردشگری نخل و خرمای شهرستان آب پخش می افزاید: این رویداد یک جشنواره گردشگری است و از درون صنعت گردشگری عوایدی به استان و شهرستان خواهد رسید؛ بنابراین تلاش می کنیم با معرفی ظرفیت های این بخش زمینه حضور گردشگران خارجی و داخلی را در نخلستان ها فراهم کنیم.

وی با بیان این که جشنواره نخل و خرما از ۲۵ تا ۲۷ شهریور برگزار می شود، خاطرنشان می کند: در این ایام برنامه ریزی شده که تورهای گردشگری برگزار شده و هتل ها نیز در روزهای جشنواره به گردشگران تخفیف های عمده دهند.

به گفته وی، جشنواره خرما و نخل در رویدادهای گردشگری و تقویم گردشگری کشور ثبت و ردیف اختصاصی برای این جشنواره در نظر گرفته می شود و جشنواره هر ساله برگزار خواهد شد.

فاطمه مرادزاده – ایران