گردشگری سلامت

دبیر شورای عالی راهبردی گردشگری سلامت معتقد است: «آیین‌نامه گردشگری سلامت گپ‌ها و دلالی‌های این حوزه را حذف می‌کند.»

آیین‌نامه گردشگری سلامت در حالی چندماه پیش صادر شد که از فعالیت این نوع گردشگری در کشور چند سال می‌گذرد و اکنون به بازاری پر سود که بیشتر در اختیار حَمَلِه‌ها (دلال‌ها) و یا بیمارستان‌ها قرار دارد تبدیل شده است.

خدمات ضعیف و بدون کنترلی که در بخش گردشگری سلامت توسط برخی بیمارستان‌ها و دلال‌ها در حال ارائه به مسافران خارجی است بیم آن را ایجاد کرده که این بازار را هنوز در ایران تقویت نشده و در دنیا مطرح نشده، به ورطه‌ی بدنامی بکشاند، به طوری که عبدالرحمان رستمیان، یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با انتقاد از افزایش دلالی‌ها در گردشگری سلامت، در این‌باره هشدار داده و خواستار ورود صریح‌تر دستگاه‌های مرتبط و متولی شده است.

از سوی دیگر حال که چندماه از تنظیم و ابلاغ آیین‌نامه گردشگری سلامت می‌گذرد، این سوال مطرح است که آیین‌نامه حاضر در شرایطی ‌که دلال‌ها در طول سالیان گذشته مشتریان خود را شناخته‌اند و نقاط مرزی را دست گرفته‌اند و برخی بیمارستان‌ها نیز مستقیم وارد تعاملات اقتصادی گردشگری سلامت شده‌اند، چگونه قرار است این فعالیت‌های غیرمجاز را کنترل کند و مانع دلالی‌ها شود؟

محمد پناهی، پزشک و کارشناس طب سنتی که مدتی است دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت را در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به عهده گرفته در این‌باره به خبرنگار گردشگری ایسنا، توضیح داد: بر اساس آیین‌نامه گردشگری سلامت از این پس ورود گردشگران خارجی از مرزها تا بیمارستان‌ها به عهده آژانس‌های مسافرتی دارنده‌ی مجوز بند “ب” از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خواهد بود. هر یک از این آژانس‌های فعال در این حوزه نیز ملزم به تعیین یک پزشک به عنوان مسوول فنی بخش گردشگری سلامت هستند.

وی اضافه کرد: روند کار به این شکل تعریف شده که این دفاتر بیمار را از مرزها تحویل می‌گیرند به مراکز درمانی مرتبط انتقال می‌دهند و در طول سفر خدمات متناسب به گردشگر می‌دهند و دیگر با آن بخش مربوط به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کاری ندارند و این بخش هم به ما ارتباطی پیدا نمی‌کند.

او معتقد است: اگر این روند بدرستی انجام شود، گپ‌های ایجاد شده در گردشگری سلامت حذف و جلوی دلالی‌ها گرفته می‌شود.

پناهی در پاسخ به این سوال که آیا مشخص شده این آیین‌نامه چگونه قرار است گپ‌ها و دلالی‌ها را حذف کند؟ اظهار کرد: قرار است مکانیزمی در ورودی‌های کشور ایجاد شود تا براساس آن بیماران شناسنامه‌ای داشته باشند و در سایت مرتبط با این حوزه نیز مشخصات آن‌ها ثبت شود. آن‌ها هنگام ورود مشاوره می‌شوند و تمام امکانات در مرزها برای این مسافران مهیا می‌شود تا این گپ‌ها و دلالی‌ها از بین برود و مسافران خارجی بی‌نیاز به دلال‌ها شوند.

او درباره این‌که آیا آیین‌نامه گردشگری سلامت به آژانس‌های مسافرتی و مراکز درمانی و بیمارستان‌ها ابلاغ و وظایف برای هر یک مشخص شده است؟ گفت: آیین‌نامه گردشگری سلامت به ادارات کل میراث فرهنگی و گردشگری استان‌ها و مراکز متقاضی فعالیت در این حوزه ابلاغ شده. این آیین‌نامه بزودی از سوی وزارت بهداشت به تمام مراکز درمانی مرتبط به دبیرخانه شورای گردشگری سلامت نیز ابلاغ خواهد شد.

دبیر شواری راهبری گردشگری سلامت همچنین درباره تداخل کاری که در گردشگری سلامت و طبیعت‌گردی وجود دارد و فعالیت اکوتوریستی را محدود می‌کند، توضیح داد: چنین تداخلی در آیین‌نامه گردشگری سلامت مشاهده نمی‌شود. رویکرد ما ورود گردشگران حوزه سلامت به ایران و تأمین امکانات منطبق با استانداردهای جهانی در مراکز اقامتی و درمانی و هنگام سفر برای آن‌ها است. حال این‌که در دهکده‌های سلامت و یا مراکز تندرستی چه خدماتی باید به این گردشگر داده شود ضوابط آن به مرور مشخص و تنظیم خواهد شد.

پناهی با آن‌که چندی پیش از درآمد گردشگری سلامت در سال گذشته به مبلغ یک میلیارد و 300 میلیون دلار خبر داده بود؛ اما هیچ آماری از تعداد گردشگرانی که سال گذشته برای درمان به ایران سفر کردند، در اختیار نداشت و گفت: فعلا آماری از گردشگرانی که با ویزای درمان (T) به ایران سفر کرده‌اند، ندارم؛ اما مطلعم که این ویزا با همان تخفیف‌های درنظر گرفته شده از سوی وزارت خارجه برای گردشگران متقاضی درمان در ایران صادر می‌شود.

او که با توجه به تخصص‌اش گرایش بیشتری به طب سنتی دارد، با اشاره به ظرفیت‌های این بخش در ایران، گفت: بر این باورم که طب سنتی با توجه به قدمت زیادی که دارد می‌تواند خدمات مناسبی به گردشگران ارائه دهد، برای همین هم با معاون وزیر در طب سنتی ارتباط‌هایی برقرار شده تا این موضوع به نتیجه برسد.

پناهی سپس به ظرفیت مغفول مانده پزشکی ورزشی، اظهار کرد: ظرفیت گردشگر سلامت فقط محدود به درمان و پزشکی محدود نمی‌شود، بلکه ما در طب سنتی و گیاهی و پزشکی ورزشی توانمندی‌ و زیرساخت‌هایی داریم که باید توجه بیشتری را به آن‌ها نشان دهیم.