غلامحسین ابراهیمی

«خراسان جنوبی استان بسیار گمنام‌ و منزوی‌ در ارتباط با گردشگری است، درحالی‌که بهشت کویرنوردان به‌شمار می‌آید و اگر علم، تجربه، عشق و «سوز» گردشگری باشد، هویت جدیدی به آن بخشیده می‌شود و در مسیر گردشگری قرار می‌گیرد.»

این مطلب پازلی از حرف‌های «غلامحسین ابراهیمی» در گفت‌وگو با خبرنگار گردشگری ایسنا در آستانه‌ی سفر رییس‌جمهور به استان خراسان جنوبی است.

غلامحسین ابراهیمی نزدیک به 15 سال در زمینه جذب گردشگر خارجی به ایران و اجرای طرح‌های گردشگری فعالیت کرده است. او پیش از این به‌عنوان وابسته سیاسی سفارت جمهوری اسلامی ایران در کشور پادشاهی اردن هاشمی و دبیر اول سفارت جمهوری اسلامی ایران در لهستان و اکرودیته لیتوانی خدمت می‌کرد. ابراهمین همچنین مسؤولیت میزهای سیاسی تونس، مالزی و اندونزی را در وزارت امور خارجه بر عهده داشت و حالا هم رییس نمایندگی وزارت امور خارجه در بیرجند است. او یکی از حامیان و طرفداران صنعت گردشگری است که در زمان خدمت‌ در لیتوانی و لهستان، پای توراپراتورها و گردشگران زیادی را به ایران باز کرد.

او در توصیف رابطه وزارت امور خارجه و گردشگری می‌گوید: وزارت امور خارجه ویترین اولیه گردشگری کشور است. سفرا و دیپلمات‌های ما اگر علم، تجربه و البته عشق و موضوعی که من آن را «سوز» گردشگری می‌دانم داشته باشند، نگاه دیپلماسی عمومی ما هم بیشتر در خدمت گردشگری قرار می‌گیرد. البته این ویترین باید توسط طراحی به نام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آرایش و تغذیه شود و توان این تغذیه به عمق دانش و البته تجربه و مدیریت متولیان این سازمان بر می‌گردد.

دست‌های خالی مبلغ

وی ادامه داد: ما هنوز در زمینه تغذیه سفارت‌خانه‌هایمان موفق نبوده‌ایم، یعنی سفارت‌خانه‌های ما در تامین اقلام اولیه تبلیغ گردشگری مشکل دارند و طبعاً نمی‌توانند با دست خالی مُبلّغ خوبی باشند. به اعتقاد من باید یک ارتباط معناداری بین این دو سازمان موثر در صنعت گردشگری ایجاد شود تا بتوان نتایج بهتری را در آینده شاهد بود.

او در پاسخ به این سوال که منظور از هنر تبلیغ و معرفی کالای گردشگری چیست؟ اظهار می‌کند: ما در هر کشور هدفِ گردشگری، سلایق و ابزار خاصی را نیاز داریم. برای همه کشورها نمی‌توان نسخه واحدی را پیچید. در ابزار تبلیغاتی باید روانشناسی و صد البته نگرش فرهنگی حاکم بر آن کشور را در نظر گرفت. بر این اساس شما می‌توانید با توجه به خوراک و کالای مورد نیاز کشور هدف در نحوه تبلیغ و نوع رفتار جذب گردشگری موفق‌تر باشید. به‌ عبارت دیگر بسته‌بندی تبلیغ ما در عمل باید ضمن توجه به نگرش‌ها و نیازهای خاص کشور هدف، واجد زیبایی بصری و ملموس نیز باشند.

صنعت ترسو

رییس نمایندگی وزارت امور خارجه در بیرجند در پاسخ به این سوال که موج گردشگری ایجاد شده در کشور را ناشی از چه می‌دانید؟ آیا تحول خاصی در کشور ایجاد شده است؟ می‌گوید: موج گردشگری ایجاد شده ناشی از تصحیح تصویر جمهوری اسلامی ایران در صحنه بین‌المللی است که بخش اصلی آن مرهون مواضع دولت و جناب ریاست محترم جمهور مبنی بر ارتباط سازنده با کشورهای جهان است. صنعت گردشگری صنعت فرار و ترسویی است؛ به همان سرعت که ایجاد می‌شود، به همان سرعت می‌تواند از بین برود. مگر این‌که سیاست دیپلماسی عمومی و گردشگری ما آنچنان قوی و هدفمند باشد که غالب بر تبلیغات سوء غربی شود. البته این به این معنی نیست که هیچ کاری انجام نشده است؛ اما این موضوع نباید باعث توهم دست‌اندرکاران شود چرا که دلیل اصلی اقبال گردشگران به ایران، بهبود چهره جهانی ایران است.

او که گردشگری را صنعتی درهم تنیده و چند وجهی می‌داند، اظهار می‌کند: صنعت گردشگری در کشور یک متولی اصلی دارد که خود مادرِ چند فرزند بی‌سرپرست دیگر، چون میراث فرهنگی و صنایع دستی است. شما فکر کنید این خانواده گسترده و پر خرج چه هزینه سنگینی بر عهده مدیریت سازمان می‌گذارد. بویژه این‌که اکثر میراث و بافت‌های فرهنگی و تاریخی ما با مشکلات و آسیب‌های زیادی مواجه هستند و نیازمند هزینه تامین و نگهداری کلانی است. پس نباید از این سازمان هم توقع معجزه داشت، چون وسعت کار و حوزه عمل بسیار گسترده است. لذا یک عزم جدی و ملی را می‌طلبد.

انتظاری که از شهرداری‌ها می‌رود

وی ادامه می‌دهد: در همه جای دنیا شهرداری‌ها مهمترین حامی و یاور صنعت گردشگری هستند. لذا در ایران هم باید شهرداری‌ها چه در حوزه حفظ و نگهداری میراث فرهنگی و بافت‌های تاریخی و چه در حوزه تبلیغ گردشگری، حضور پررنگ‌تر و هماهنگ‌تری داشته باشند.

گردشگری هزارپا است

ابراهیمی گردشگری را به «هزارپایی» تشبیه می‌کند که در هر بخشی ردپایی از آن دیده می‌شود و در این‌باره می‌گوید: از ویترین سفارتخانه‌ها و فرودگاه‌ها گرفته تا نگاه مرزبان و مامور گذرنامه مرزی و ارکان دیگر چون پلیس امنیت و شهری، صنعت حمل و نقل، پایانه‌های مرزی، جاده‌ها، درمانگاه‌ها، رستوران‌ها، هتل‌ها، نیروی انسانی فعال به‌عنوان مترجم و راهنمای تور و مهمتر از همه ذهنیت و نگرش عمومی مردم نسبت به مقوله گردشگر خارجی در آن دخالت و نقش دارند و به تعبیری بخش‌های پیدا و پنهان و موثر در این صنعت حساس به شمار می‌روند.

و اما بهشت کویرنوردان

او که به تازگی به عنوان نماینده‌ی وزارت خارجه در خراسان جنوبی مستقر شده است، درباره‌ی وضعیت و جایگاه این استان در ارتباط با صنعت گردشگری در گفت‌وگو با ایسنا بیان می‌کند: خراسان جنوبی استان ناشناخته‌ای به معنای اعم است و بالطبع در ارتباط با صنعت گردشگری نیز بسیار گمنام‌تر و منزوی‌تر است. درحالی‌که بهشت کویرنوردان، طبیعت دوستان و همچنین مرکز بوم‌شناسی ایران به‌شمار می‌آید.

ابراهیمی اضافه می‌کند: به لحاظ تاریخی این استان بسیار کهن و در عین حال به دلیل موقعیت جغرافیایی بکر و دست نخورده است؛ اما تاکنون به دلایل متعدد در مسیر نقشه گردشگری کشور قرار نگرفته است. با توجه به علاقه و اهتمام مسؤولان گردشگری استان و خصوصاً استاندار محترم برنامه‌های زیادی را می‌توان اجرا کرد که بتوان استان خراسان جنوبی را در مسیر گردشگری ملی کشور قرار داد و هویت عملی گردشگری جدیدی به آن بخشید که البته با همیاری و عزم محلی قابل اجراء خواهد بود.

وی ادامه می‌دهد: امیدوارم با کمک مسؤولان محلی و متولیان گردشگری استان که مجموعه بسیار علاقمند و مجربی هستند بتوانیم ابتدا موجودی فعلی گردشگری استان را دوباره بازسازی و به زبان روز عرضه کنیم و ضمن تمرکز بر جذب گردشگر داخلی به‌عنوان هدف اولیه با تمهید مقدمات لازم، اقداماتی را نیز برای ورود گردشگران خارجی در استان اجرا کنیم.

ابراهیمی یادآور می‌شود؛ خراسان جنوبی دارای حدود 10 کویر معروف، چشمه‌های آبگرم‌های معدنی کویری، ظرفیت عظیم بوم‌شناسی، بافت‌های متنوع تاریخی و باستانی، روستاهای گردشگری خاص (چون نای‌بند طبس، چنشت)، تنوع حیات وحش و زیستی است و مسلماً مهمان‌نوازی و صفا و صمیمیت مردم محلی مردم این خطه مسافران را شگفت‌زده و بیشتر پایبند خواهد کرد.