استان سیستان و بلوچستان با داشتن جاذبه‌های متعدد تاریخی و طبیعی، به صورت بالقوه ظرفیت زیادی برای جذب گردشگر دارد. برای به فعل رساندن این ظرفیت‌ها استاندار استان سیستان و بلوچستان پیشنهاد کرده این استان در سال 95 یا 96 به عنوان استان مقصد گردشگری در تقویم ملی ثبت شود. در این رابطه با کامبیز مشتاق گوهری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت‌وگو کرده‌ایم:
تصویر ثبت مقصد گردشگری، راهی برای مقابله با سیستان و بلوچستان‌هراسی

موضوع ثبت استان سیستان و بلوچستان در تقویم ملی به عنوان مقصد گردشگری چگونه مطرح شد؟

با پیشنهاد استاندار و موافقت رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور قرار شد سال 96 به عنوان مقصد گردشگری ایران تعریف شود که ظاهرا برخی از کارهای اجرایی آن مانده که اگر به امید خدا انجام شود، ما آن را رسما اعلام خواهیم کرد.

استان سیستان و بلوچستان چه ظرفیت‌هایی برای گردشگری دارد؟

این استان یکی از مناطق ثروتمند خاورمیانه در زمینه گردشگری به شمار می‌آید. در حوزه گردشگری میراث، این استان با بهره‌مندی از چند قطب مهم تاریخی هزاره سوم پیش از میلاد مانند شهر سوخته، منطقه شاه‌حسینی و منطقه اسپیدژ از مناطق مهم تاریخی کشور محسوب می‌شود. بیش از 1700 اثر از استان سیستان و بلوچستان تاکنون ثبت فهرست میراث ملی شده است. همچنین با توجه به این‌که نرخ اسکان شهری در این استان کمترین نرخ در کشور به شمار می‌آید، از تنوع گسترده روستایی و عشایری برخوردار است و سبک زندگی و معماری و صنایع دستی متنوعی دارد.

زیرساخت‌های استان برای پذیرایی از گردشگران داخلی تا چه اندازه آماده است؟

ما معتقدیم برای بالفعل شدن این ظرفیت‌ها حتما باید زیرساخت‌های سنگینی را فراهم کرد، و بحث فرهنگ سازی و تنظیم رفتار میزبانی با مزیت‌های موجود می‌تواند بسیاری از مشکلات ما را در عرصه گردشگری حل کند. بسیاری از گردشگرانی که به طبیعت‌گردی و گردشگری میراثی علاقه‌مند هستند، شاید پیگیر اسکان در یک هتل 5 ستاره با هزینه‌های سنگین آن نباشند. با این حال تأسیس زیرساخت‌های سنگین مانند هتل‌ها و … می‌تواند موجب به هم زدن تعادل مناطق گردشگری روستایی یا طبیعی شود.

این تصور وجود دارد که استان سیستان و بلوچستان، به عنوان مقصد گردشگری، برای سفر چندان امن نیست. شما این امر را می‌پذیرید؟

جایگاه استان سیستان و بلوچستان در ایران ونزد افکار عمومی داخلی مانند جایگاه ایران در جهان در سال‌های اخیر بوده است. یک ایران‌هراسی نسبت به سفر به ایران، در دنیا وجود داشت که با هزینه‌های سنگین دشمنان ما ایجاد شده بود. مشابه همین را می‌توان در مورد سیستان و بلوچستان درنظر گرفت و من آن را سیستان و بلوچستان‌هراسی می‌نامم. هر کسی به ایران می‌آید پس از دیدن کشورمان متعجب می‌شود، به همین صورت کسانی که‌ به استان ما می‌آیند از جاذبه‌ها و قابلیت‌های استان شگفت‌زده می‌شوند.

به نظر شما این «سیستان و بلوچستا‌ن‌هراسی» چگونه شکل گرفته است؟

به نظرم این کاری است که رسانه انجام داده و بسیاری از اصحاب رسانه برای انجام وظیفه خود در غیاب اخبار مثبت و جذاب، اخبار منفی و محدودی از این استان منتشر می‌کنند. اتفاقات مرزی‌ای که در این استان رخ می‌دهد، در استان‌های مرزی دیگر نظیر خوزستان، خراسان، کردستان و آذربایجان و … نیز روی ‌می‌دهد. ولی از آنجا که تولید محتوای فرهنگی در این استان محدود است، اخبار مرزی استان بیشتر به چشم می‌آید. ما از دوستانمان در نیروی انتظامی و عزیزان رسانه درخواست کردیم در پوشش این اخبار درایت داشته باشند. تأثیر ترس چند برابر شوق است.

برای مواجهه با این تصور عمومی چه کرده‌اید؟

همان طور که با تغییر دولت و فعالیت‌های دولت یازدهم، پس از آن همه سیاهنمایی، تغییر نگرشی در جهان صورت گرفت و سال 2015 سال سفر به ایران نام گرفت، امیدواریم با این پیشنهاد استاندار و کمک دولت، نگاه مردم ما درباره سفر به استان تغییر کند. نوروز سال گذشته ما برای نخستین بار نزدیک به 600 هزار ورودی از استان بندر عباس به سیستان و بلوچستان داشتیم که خود گویای تغییر این نگرش است. ما با تبلیغات و معرفی جاذبه‌های استان در جهت این تغییرنگرش تلاش خواهیم کرد.

کمیل انتظاری