مسعود سلطانی‌فر

مسعود سلطانی‌فر با اشاره به سیاست جدید یونسکو در اختصاص تنها یک سهمیه به هر کشور جهت ثبت سالیانه آثارش در میراث جهانی، گفت: با این حساب ما برای ثبت ۴۹ اثر خودمان ۴۰ سال زمان نیاز داریم.

به گزارش خبرنگار مهر، مسعود سلطانی‌فر معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پیش از ظهر امروز سه‌شنبه پنجم آبان ماه در مراسم روز جهانی بزرگداشت میراث دیداری و شنیداری و رونمایی از دو اثر ثبت شده ایرانی در فهرست حافظه جهانی در کتابخانه ملی ایران، گفت: سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسکو) به عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای جامعه بشری در قرن بیستم، در توسعه حوزه‌های مختلف فرهنگی، علمی و آموزشی سهمی بسزا و قابل توجه داشته است.

وی افزود: برنامه حافظه جهانی نیز یکی از مهمترین فعالیت‌های یونسکو و نقطه اشتراکی از حمایت‌های صلح‌طلبانه آن در حوزه ارتباطات و فرهنگ است. من ضمن تبریک به مناسبت ثبت دو اثر ایرانی در فهرست حافظه جهانی یونسکو، شعار «بایگانی در خطر و حمایت از هویت جهانی» را که امسال و در هفتادمین سالگرد تاسیس یونسکو و به مناسبت روز جهانی میراث سمعی و بصری در نظر گرفته شده است، واجد دو نکته اساسی می‌دانم.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اشاره به این نکات گفت: یک نکته اینکه با توجه به تنوع فرهنگ‌ها، همگان باید بپذیرند که جامعه بشری یک کلِ واحد است و یک وحدت در عین کثرت است. مساله دیگر اینکه محصول گذشته و حال جامعه بشری، میراثی است که برای نسل‌های آینده به جا گذاشته می‌شود.

سلطانی‌فر گفت: ایران در پهنه کنونی خود و در جغرافیای ایران فرهنگی، پشتوانه‌ای با پیشینه‌ای از هزاران سال تمدن را در خود دارد و خوشبختانه از سال‌های گذشته تاکنون با تلاش و همگرایی دست‌اندرکاران عرصه فرهنگ، ۹ سند مکتوب از این فرهنگ غنی در حافظه جهانی به ثبت رسیده است. هر چند با توجه به فرهنگ ایرانیان، هنوز دهها و صدها اثر قابل ثبت دیگر در فهرست حافظه جهانی در این سرزمین وجود دارد.

وی با بیان اینکه کارشناسان ما تخمین می‌زنند که حدود یک میلیون بنا، محوطه، سایت و مکان تاریخی در کشور وجود دارد، گفت: از سال ۱۳۰۹ یعنی زمان تصویب و اجرای اولین قانون در حوزه حفظ و حراست از این مکان‌های تاریخی تاکنون حدود ۳۲ هزار بنا، محوطه، سایت و مکان تاریخی ثبت ملی شده است که از این تعداد ۱۹ اثر به عنوان میراث جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است که از این میان هم سه اثر در دوره دولت تدبیر و امید ثبت جهانی شده است.

معاون رئیس‌جمهور با اشاره به یک فترت حدوداً ۲۴ ساله در ثبت آثار ایرانی در میراث جهانی، گفت: در سال ۱۹۷۹ سه اثر ایرانی به ثبت جهانی رسید اما از آن زمان تا سال ۲۰۰۳ هیچ مکان، بنا و سایت تاریخی در عنوان میراث جهانی ثبت نشد، از سال ۲۰۰۷ به این طرف یونسکو با توجه به تقاضاهای متعدد کشورها برای ثبت آثارشان در میراث جهانی، برای هر کشور بیشتر از یک سهمیه در سال در نظر نگرفت. ما همین الان حدود ۴۹ اثر را به عنوان آثار یا مکان‌هایی در فهرست ثبت موقت در نوبت ثبت داریم ولی با توجه به سیاست جدید یونسکو، حداقل باید ۴۰ سال صبر کنیم که این آثار به عنوان میراث جهانی ثبت شود.

وی در عین حال بناها، مکان‌ها، سایت‌ها و محوطه‌های تاریخی ایران را که قابلیت ثبت جهانی دارند اما هنوز در فهرست موقت کشورمان هم قرار نگرفته‌اند، حدود ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ اثر تخمین زد و در ادامه گفت: ما در سال جاری موفق شدیم از یک سهمیه سوخته شده در سال‌های گذشته استفاده کنیم و به جای یک اثر، دو اثر را در میراث جهانی ثبت کنیم که این دو اثر عبارت بودند از میمند و شوش.

سلطانی‌فر همچنین گفت: تهدیدها و آسیب‌های موجود برای حافظه جهانی بشری فقط ناظر بر مسائل فنی و ماهوی نیست؛ نسل‌زدایی فرهنگی امروزه پدیده‌ای نامیمون است که میراث مستند جهانی و برنامه حافظه جهانی را نیز تهدید می‌کند. به این تهدیدها، سرقت، تخریب و سایر آسیب‌ها را هم بیفزایید.