دفتر کودک و نوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اجرای برنامه‌های مختلف در حوزه کودک و نوجوان موفق شد نگاه موزه‌داران را نسبت به مخاطب کودک و نوجوان تغییر داده و موضوع کودک را به یک ضرورت برای موزه‌ها تبدیل کند.
به گزارش ایسنا، «لیلا کفاش‌زاده»، مسئول دفتر کودک و نوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری این مطلب را در دومین نشست تخصصی کودک و میراث اعلام کرد و گفت: اهمیت دوران کودکی سال‌هاست که در کشورهای توسعه یافته مطرح شده است.
وی افزود: بر همگان واضح است که کشورها و تمدن‌ها به اعتلا نمی‌رسند مگر اینکه روی نیروی انسانی در حال رشد خود سرمایه گذاری کنند.
«کفاش‌زاده» با بیان اینکه فعالیت‌های فرهنگی به عنوان یکی از ارکان استحکام زیرساخت‌های یک کشور محسوب می‌شود، تصریح کرد: در این میان موزه‌ها و میراث فرهنگی نقش مهمی در آگاهی، اطلاع رسانی و فرهنگ سازی در یک جامعه ایفا می‌کنند .
او با اشاره به آغاز فعالیت دفتر کودک و نوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی وگردشگری در سال 1391 اظهار کرد: این بخش سعی دارد با ایجاد تعامل با نهادها، موسسات و موزه‌ها بتواند به طرحی دست یابد که مخاطبان کودک و نوجوان موزه‌ها را دریک برنامه دقیق و اصولی تحت آموزش قرار داده و به راه کارهایی دست یابد.
ایجاد علاقه در نسل آینده نسبت به تاریخ و فرهنگ کشور
به اعتقاد وی افسانه‌ها، ادبیات ، اشیا موزه ای ، فضاها و بناهای تاریخی همه می‌توانند به ابزاری بدل شوند که از طریق آموزش های غیر مستقیم تأثیر بسزایی بر ذهن کودکان داشته باشند.
مسئول دفتر کودک و نوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت : دفتر کود و نوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری توانسته با انجام فعالیت‌های گسترده در حوزه کودک و موزه‌ها نگاه موزه داران را نسبت به مخاطب کودک تغییر داده و موضوع کودک را برای موزه‌ها تبدیل به یک ضرورت کند.
«کفاش زاده» برگزاری نشست تخصصی کودک و میراث، تدوین بیانیه موزه‌های دوستار کودک، برگزاری تور پژوهشی عروسک در موزه‌ها، برگزاری برنامه کشوری هفته ملی کودک، ثبت ملی اولین عروسک بومی در فهرست میراث ناملموس کشور و داوری بخش کودک و نوجوان جشنواره سفرنامه‌نویسی ناصر خسرو را از اقدامات عمده واحد کودک ونوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد.
وی افزود: همایش کودک، دوستی، میراث فرهنگی، تدوین و اجرای طرح «هفت موزه – هفت قصه» به مناسبت هفته کتاب ، تدوین و اجرای طرح یکی بود یکی نبود همزمانبا دهه فجر ، تکمیل پرونرده ثبت جهانی عروسک بومی در فهرست یونسکو ،برگزاری کارگاه اسطوره و سفر قهرمانی و … نیز از فعالیت های این دفتربوده است .
موزه‌های تخصصی کودکان
براساس گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، احمد محیط طباطبایی – قائم‌مقام رییس ایکوم ایران – نیز در این نشست گفت: امسال علاوه‌بر اینکه در موزه‌ها واحدی با نام کودک تشکیل شد و موزه‌های تخصصی کودکان نیز در بخش غیر دولتی افتتاح شدند.
او افزود: سال گذشته شاهد افتتاح و تعطیلی برخی موزه ها بودیم به این شکلکه برخی از موزه ها با وجود فعال بدون به دلیل نداشتن فضا تعطیل شدند.
به گفته طباطبایی، با تشکیل کمیته مدیریتی که با نهادهای مختلف اعم ازبهزیستی ، ناجا، هلال احمر ، کمیته ملی رشد و تکامل همه جانبه کودکان همکاری می کند برنامه های هفته کودک در سال های اخیر به شایستگی برگزار شده است.
وی با بیان اینکه هنوز با نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم، ادامه داد: با توجه اهالی فرهنگ امروز شاهد این هستیم که موزه هایی که کمترموضوع کودک را مورد توجه قرار می دادند در این بخش فعال تر شده اند .
طباطبایی اظهار داشت: اضافه شدن شاخص کودک به شاخص های انتخاب موزه برترباعث شده فعالیت های جدیدی در این حوزه انجام گیرد و واحد کودک در برخی ازموزه ها ایجاد شود .
او با اشاره به فعالیت های پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در حوزه کودکان ظهار داشت : اجرای برنامه در مناسب های مختلف باعث شد که نگاه موزه داراننسبت به مخاطب کودک و نوجوان تغییر کند.
ضرورت زنده کردن اسطوره‌ها
منصوره مرتضایی فرد – نماینده شورای کتاب کودک نیز در این نشست بااشاره به تاریخچه شکل گیری این شورا گفت: فعالیت گروه بازی های نمایشی ، کتابشناسی ایران در ادبیات کودک و نوجوان ، پایه گذاری فرهنگنامه به عنوان اولیندایره المعارف تألیفی شامل مباحث تاریخی ، هنری ، مردم شناسی و… ، تأسیس وبرپایی کتابخانه در مناطق محروم و جمع آوری منابع ادبیات بومی از اقداماتی است که در این شورا انجام شده و می تواند با همکاری میراث فرهنگی در قالب تفاهم نامه نتایج خوبی داشته باشد.
مرتضایی تصریح کرد که نتیجه همکاری میراث فرهنگی با شورای کتاب کودک میتواند بصورت اقداماتی نظیر زنده کردن اسطوره ها ، قصه ها و اشیا موزه ای ،ارتباط با فرهنگنامه و تألیف مقالات پژوهشی ، کمک به تکمیل پروژه ایران درادبیات و برگزاری کارگاه هایی به نام دیدن و خواندن در موزه ها متجلی شود.
آشنایی کودکان با فرهنگ ایران
صدیقه رستما رییس اداره برنامه ریزی وتوسعه دفتر پیش دبستانی آموزش و پرورشنیز در این نشست با اشاره به عضویت معاونت ابتدایی در کمیته ایکوم گفت: آموزش و پرورش به ویژه معاونت ابتدایی برنامه هایی را برای اینکه اتحاد وبرنامه ریزی در حوزه کودک اتفاق بیفتد پیش می برد.
او افزود: سازمان آموزش و پرورش از میراث فرهنگی توقع دارد طوری برنامه ریزی کند که کودکان ابتدایی و پیش دبستانی به عنوان محور جامعه با فرهنگایران به خوبی آشنا شوند.
رستما با اشاره به گنجاندن مباحث میراث فرهنگی در عناوین درسی کودکان تصریحکرد : معلم ها می توانند موضوعات میراث فرهنگی را در قالب موضوعات آزاد کهدر سالهای اخیر به صورت کلاسی طراحی شده است برای کودکان بازگو کنند .
او اظهار کرد: اواقات فراغت و فصل تابستان زمانی مناسب برای آموزش مباحثمیراث فرهنگی به کودکان است، بطوری که با فراهم شدن امکان بازدید از موزه‌ها توسط کودکان، فرصت آموزش دوسویه اتفاق می‌افتد که شامل حال موزه‌داران و معلمان می‌شود.
به گفته این کارشناس آموزش و پرورش ، دراین حوزه می توان ازظرفیت های رسانهای دو طرف نیز استفاده کرد و مثلا در سایت دفاتر پیش دبستانی فضایی ایجادکرد که به سازمان میراث فرهنگی لینک شود و در نهایت پیشنهادات این سازمانرا دریافت کند.
رستما اظهار داشت: میراث فرهنگی یک کتاب نیست بلکه تمامی دروس مدارس برپایه میراث فرهنگی است و بازدید هدفمند از موزه ها می تواند به آموزش مسایلمیراث فرهنگی کمک شایانی کند.