مهم‌ترین دستاوردهای حضور مدیران منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی در ایران چه بود؟
هفته گذشته هشتمین جلسه سالانه شورای آسیا و اقیانوسیه به میزبانی ایران در تبریز برگزار شد. این جلسه بیشتر جلسه‌ای تشکیلاتی برای تصمیم‌گیری درباره وضعیت و سرنوشت و همکاری‌های صنایع دستی در کشورهای قاره آسیا و اقیانوسیه بود. بخشی از فعالیت اداری و تشکیلاتی این جلسات برای هماهنگی و برنامه‌ریزی برای برگزاری اجلاس بزرگ اصفهان اختصاص یافت که با حضور همه کشورهای عضو شورای جهانی صنایع دستی برپا خواهد شد. این اجلاس بزرگ‌ترین اجلاس جهانی در حوزه صنایع دستی به‌شمار می‌آید که هر پنج سال یک بار با حضور 200 عضو شورای جهانی صنایع دستی برپا می‌شود. همچنین از مهم‌ترین تصمیماتی که در این جلسه اتخاذ شد، پیوستن ایران به جرگه کشورهایی بود که در ارتباط با رنگرزی سنتی فعالیت جدی و همکاری مستمر دارند. ایران تا پیش از این غایب این همکاری‌ها بود.
چه کشورهایی در این زمینه پیشرو هستند و با هم همکاری دارند؟
مالزی و ژاپن، استرالیا و هند بازیگران اصلی هستند و کشورهایی چون پاکستان، تایلند، اندونزی و… با این کشورها همکاری دارند. در غرب آسیا، ایران برای حضور جدی در این همکاری‌ها اعلام آمادگی کرد و قرار شد آذربایجان شرقی به نمایندگی از ایران در این همکاری‌ها نقش مؤثر داشته باشد. افزون بر این استان که نقش محوری را به نمایندگی از ایران در این همکاری‌ها ایفا می‌کند، دیگر استان‌ها نیز با آذربایجان شرقی همراه خواهند شد.
چند کشور عضو شورای منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی هستند؟ آیا همه اعضا در این اجلاس حضور داشتند؟
تقریبا تمام کشورهای آسیا و اقیانوسیه در این شورا عضویت دارند. در بخش آسیای غربی، افزون بر ایران، کشورهای عراق، عمان، عربستان، امارات، اردن، سوریه و… عضو هستند، اما در هر منطقه‌ای یکی دو کشور به عنوان محور در شورای آسیا و اقیانوسیه حضور دارند. قاره آسیا به شش منطقه تقسیم شده و در غرب آسیا ایران و عمان محوریت دارند. در این اجلاس نمایندگان مناطق حضور داشتند.
اشاره کردید که بخشی از تصمیمات اعضا درباره برنامه‌های اجلاس جهانی اصفهان بود. چرا کشورهای دیگر در برنامه‌ریزی برای این اجلاس حضور دارند؟
این اجلاس برای آسیا اهمیت زیادی دارد، چراکه این انتخاب باوجود نامزد شدن شهرهای مهم دیگر و مخالفت‌ها و فشارهای برخی کشورها همچون آمریکا صورت گرفت. از این نظر، چگونگی میزبانی این اجلاس برای نشان دادن تصویر مناسبی از کشورمان اهمیت دارد و همچنین این اجلاس برای اعضای آسیایی مهم است تا توانمندی‌های این قاره کهن را به جهان نشان دهند. برگزاری این اجلاس بزرگ‌ترین اتفاق تاریخ صنایع دستی ایران خواهد بود.
همچنین قرار است دایره‌المعارف صنایع دستی آسیا نوشته شود. برخی از کشورها در این جلسه مجلدات اولیه مربوط به کشور خود را آورده بودند؛ مانند عمان، پاکستان و استرالیا که متولی این کار است. ما مقدمات نگارش بخش مربوط به ایران را انجام دادیم، اما به دلیل نبود اعتبارات نتوانستیم به صورت متمرکز و نهادینه این کار را آغاز کنیم. شورای آسیا و اقیانوسیه از پیشرفت کند بخش ایران ناراضی است.
مسئولان کشور بر گسترش صنعت گردشگری برای توسعه پایدار و کم کردن اتکا به نفت تأکید دارند. از آنجا که صنایع دستی مکمل صنعت گردشگری است، به نظر شما برای دست یافتن به چنین هدفی نباید دایره‌المعارف صنایع دستی ایران پیش از اینها آماده و در دسترس گردشگران قرار می‌گرفت؟
این مسأله ضرورت دارد. ما هم حدود یک و سال نیم پیش طرحی در این زمینه ارائه کردیم که متأسفانه با وجود پیگیری‌ها به دلیل تأمین نشدن اعتبارات لازم چنین طرحی روی زمین ماند. امیدواریم در آینده این دایره‌المعارف منتشر شود.
ظاهرا داوری شهرهای مشهد و لالجین به عنوان شهرهای جهانی سنگ‌های قیمتی و سفال در دستور کار این اعضاست.
برخی از اعضای کشورها جزو داوران و ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی هستند. آنها روز گذشته در مشهد بودند و قرار است امروز به تهران بازگرددند و سپس به لالجین همدان خواهند رفت و در نهایت هفته آینده نتیجه ارزیابی خود را اعلام می‌کنند. امیدواریم که این دو شهر مانند تبریز و اصفهان به شهرهای جهانی صنایع دستی ما بپیوندند.
این جهانی شدن چه امتیازی برای این شهرها و صنایع دستی کشور دارد؟
مهم‌ترین اقدام برندسازی است. زمانی که یک سازمان جهانی تائید کند که فلان شهر در زمینه تولید سنگ‌های قیمتی یا فرش درجه یک و ممتاز است، به نوعی در برندسازی تولیدات صنعتگران و هنرمندان این شهرها کمک کرده است. ما با تبلیغات سعی می‌کنیم این زمینه را برای شهرهای کشور کسب کنیم و بقیه کار با هنرمندان آن شهرهاست که با اقدامات جدی‌تر و خلاقانه‌تر از چنین فرصتی استفاده کنند.
کمیل انتظاری