تپه ازبکی

مالک تپه ازبکی در توافقی با اداره کل میراث فرهنگی استان البرز ۱۲ هکتار از این محوطه تاریخی را به سازمان میراث فرهنگی داد.

به گزارش خبرنگار مهر، تپه ازبکی یکی از آثار با اهمیت از نظر دوره‌های تاریخی و از مجموعه‌های کهن پیش از تاریخ ایران است که کاوش و مطالعه های متعدد در آن نشان می دهد این تمدن از هزاره هفتم پیش از میلاد آغاز شده و تا دوره حکومت مادها ادامه پیدا کرده است.

اما این تپه در تصرف یکی از مالکان خصوصی زمین های کشاورزی بود و در برخی مواقع مالک اجازه کاوش در این محدوده را به کارشناسان میراث فرهنگی نمی داد به گونه ای که مدتها عملیات کاوش متوقف می ماند.

در یکی از این موارد، مالک خصوصی شرایطی را برای آغاز عملیات کاوش تعیین کرد که مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید برای پذیرفتن شرایط مطرح شده آنها را بررسی کرده و در صورت موافقت مسئولان کاوش ها آغاز می‌شد.

ناصر خراسانی مالک خصوصی این تپه تاریخی این گفته را تایید و تصریح کرد: مشکلاتی که هنگام ۵ سال حفاری مستمر در این تپه تاریخی پیش آمد باعث شد که برای آغاز دوباره حفاری‌ها شرایطی تعیین کنم و تا این شرایط به تصویب مسئول مربوطه نرسد، اجازه آغاز عملیات کاوش داده نمی‌شود. از جمله این شروط آن است که برای ادامه عملیات در فصل‌های آ‌ینده این تپه باید خریداری شده و به تملک سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در آید.

اما سازمان میراث فرهنگی امکان خرید این زمین‌ها را نداشت به همین دلیل سالها موضوع مالکیت زمین بلاتکلیف ماند. در این میان برخی از کارشناسان و باستان شناسان از تخریب تپه ازبکی خبر می دادند. این درحالی بود که تپه ازبکی یکی از مهمترین تپه ها و محوطه‌های باستانی در استان البرز به حساب می‌آمد اما مالک این زمینها، در نزدیکی تپه اقدام به کشت و زرع می کرد.

ابوالفضل عبیدی، مدیرکل سابق میراث فرهنگی البرز گفته بود: درطول ۱۰ سال گذشته این مالک اقدام به کاشت درخت درمحوطه اطراف تپه ازبکی کرده که تجاوز به عرصه این اثر تاریخی محسوب می‌شود. با پیگیری‌های انجام شده و با دستور مقام قضایی به تازگی حکم قلع و قمع این درختان صادرشده است.

سازمان میراث فرهنگی و اداره کل میراث فرهنگی استان البرز طی چند سال گذشته پیگیری مباحث حقوقی مربوط به مالکیت و تجاوز به عرصه این تپه تاریخی بود ولی این پیگیری‌ها به نتیجه نرسید.

تا اینکه چند روز پیش جلسه شورای سياست گذاری حفظ حقوق بيت المال در اراضی ملی ومنابع طبيعی استان البرز برگزار شد و به طور کامل به موضوع تصرفات در محوطه تاریخی تپه ازبکی اختصاص یافت. در همین ارتباط حاجی رضا شاکرمی دادستان عمومی و انقلاب استان البرز نیز با اشاره به برخی از اخبار و گزارشات مبنی بر کاشت درخت در این محوطه گفت: به هر حال مالکان محوطه دارای حقوقی هستند و از سوی دیگر هرگونه تصرفات در حوزه میراث فرهنگی و تعرض به محوطه‌های فرهنگی ممنوع بوده و جرم است. باید بررسی شود که درخت کاری های انجام شده در کدام بخش از این محوطه بوده و منتظر گزارش میراث فرهنگی به عنوان مرجع صلاحیت دار در این حوزه هستیم.

از سوی دیگر سازمان میراث فرهنگی فصد دارد تا این محوطه تاریخی را به دلیل کشفیات و قدمت آن در فهرست میراث پیشنهادی ایران در یونسکو ثبت کند، این عوامل باعث شد تا در این نشست تکلیف تپه ازبکی روشن شود. در این باره، مباشر محمود خراسانی به عنوان متصرف زمین‌های تپه ازبکی به خبرنگار مهر گفت:  مالک، ۱۲ هکتار از زمین های محوطه ازبکی را به اداره کل میراث فرهنگی استان البرز هبه کرد. این هبه در توافق انجام شده میان اداره کل میراث فرهنگی البرز و مالک انجام گرفت.

به این ترتیب سازمان میراث فرهنگی اکنون یکی از سایت های باستانی خود را در اختیار گرفت. در این اتفاق مهم، تلاش های انجام شده دادستانی البرز نیز بی تاثیر نبوده است. پیش از این نیز اداره کل میراث فرهنگی استان البرز توانسته بود تا کاخ مروارید را از یک نهاد حاکمیتی بگیرد. اما اکنون بودجه ای برای مرمت آن ندارد چون مالکیت آن هنوز تعیین تکلیف نشده است باید دید سازمان میراث فرهنگی چه تصمیمی برای این تپه تاریخی می گیرد چون اکنون مالکیت این تپه متعلق به سازمان میراث فرهنگی شده  است.