معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری مناطق آزاد از ایجاد خانه سعدی و برچیدن بیغوله های کارگری در کیش خبر داد و گفت:خاک هرمز چند برابر قیمت به کشورهای اروپایی برای استفاده در صنایع آرایشی فروخته میشود.
حجت‌الاسلام محمدعلی زم، معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورایعالی مناطق آزاد از برگزاری جشنواره فیلمهای تخصصی علمی، صنعتی و گردشگری در مناطق آزاد خبر داد و به خبرنگار مهر گفت: این جشنواره با نگاه تخصصی و رویکرد هنری به منظور تحقق ماموریت‌های فرهنگی، اجتماعی و گردشگری برگزار می شود.
وی با اشاره به اینکه بودجه‌های فرهنگی در کشور بسیار پراکنده و غیر اقتصادی هزینه میشود، بنابراین باید با ابتکار و خلاقیت و با تعامل با بخش خصوصی و همکاری‌های مردمی نسبت به اجراء برنامه‌های فرهنگی، هنری کار را انجام داد گفت: بودجه ها و برنامه های فرهنگی، باید در جهت ثروت زایی فرهنگی هزینه و سرمایه گذاری شود تا دو عنصر سلامت و سعادت، مولود آن شود. ما در حالی می‌خواهیم جشنواره فیلمهای گردشگری را با کمترین امکانات با تکیه بر مشارکت برگزار کنیم؛ که متوجه شدیم در دولت دهم(در سال۹۰) جشنواره سینمایی با هزینه سه میلیارد تومانی! در جزیره کیش برگزار شده است و هیچ رد پایی از خود در جهت ثروت زایی فرهنگی و خلق آثار هنری به جای نگذاشته است.
برگزاری جشنواره بین المللی گردشگری در کیش
وی افزود: این جشنواره با هدف برانگیختن انگیزه هنرمندان و عکاسان طبیعت‌گرا و سیاحت دوست و به نیت افزایش تولیدات هنری در حوزه گردشگری و با هدف ساخت چندین مستند درباره جاذبه‌های گردشگری ایران برگزار خواهد شد. اگر سیاحت و گردشگری و گردشگری حلال، یکی از ابزارهای سلامت زا و سعادت آفرین باشد، می بایست برای چنین گردشگری پی در پی ادبیات تولید کرد و فیلم و عکس و مستند خلق کرد.
زم تأکید کرد: قصدمان این است که این مستندها به جشنواره‌ها و شبکه‌های خارجی راه پیدا کند و مناطق گردشگری ایران که واجد فرصت‌های بی‌شمار و زیبای الهی است همچون کوه‌های مریخی، تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها، قلعه پرتغالی‌ها، دریای متصل به اقیانوس و صدها کیلومتر ساحل زیبای چابهار را در کنار دیگر آثار طبیعی و تاریخی ایران با تکیه به گردشگری حلال، بازنمایی و معرفی کنیم که متأسفانه در دنیای امروز، این بخش ایران در بین مردم، گردشگران و حتی جغرافی‌دان‌های دنیا هم ناشناخته مانده است.
وی افزود: معتقدم این نوع جشنواره‌ها باید خلق ثروت و ایجاد انگیزه کند. افراد با استعداد و هنرمند، دست به کار بروز خلاقیتهای خود شوند. این نوع جشنواره ها باید شرایطی فراهم کنند که فیلمهای مستند، عکس، داستانی به جشنواره بین المللی راه بیابند و ما از تریبون های خارجی، اهداف را پیگیری و مطرح کنیم.
بیغوله های کیش جمع میشود
در ادامه گفتگو خبرنگار مهر این موضوع را مطرح کرد که «جزیره کیش به عنوان یک جزیره گردشگری لوکس در ایران و خارج از کشور شناخته شده و سرمایه گذاری های میلیاردی در بخش گردشگری و تفریحات آن انجام میشود این درحالی است که همین جزیره تفریحی دارای روستاهایی با سکنه کارگران مهاجر است که اگر چه در هتل و مراکز تفریحی کار می کنند اما خانواده آنها در بیغوله ساکن هستند بنابراین جرا باید در جزیره کوچک کیش شاهد اختلاف طبقاتی زیادی در زندگی مردم باشیم؟» که زم در پاسخ به این موضوع گفت: کیش منطقه‌ای است که بودجه نفتی و پول دولتی ندارد و همه توسعه کیش وابسته به درآمدهای خودش است.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورایعالی مناطق آزاد افزود: اساسا در هیچ یک از مناطق آزاد دولت بودجه ای برای زیرساخت آنها اختصاص نمی‌دهد. ساخت خانه‌های اجتماعی توسط مراکز صنعتی و تجاری و آموزشی، انجام خواهد گرفت و بناست زمین‌هایی به صورت وقفی و غیر قابل فروش به ساخت سکونت‌گاه‌های اجتماعی با سرمایه واحدهای اقتصادی اختصاص بیابد و مورد بهره‌برداری کارکنان خود آنها قرار بگیرد. این اقدام کوچکی است در جهت تحقق عدالت اجتماعی.
وی گفت: تهیه پیوست‌های فرهنگی، اجتماعی برای واحدهای اقتصادی، صنعتی در حال احداث در این مناطق یکی از ضرورت‌هاست که باید نیازهای خدماتی از قبیل آموزش، ورزش، بهداشت و سلامت، محیط زیست، تفریحات و … کارکنان این واحد توسط سرمایه‌گذاران این پروژه‌ها تأمین شود.
زم افزود: در ۳۵ سال اخیر متأسفانه اقدام درخوری برای احیای روستاهای مناطق آزاد و همسوسازی آنها با اهداف مناطق و توسعه اقتصادی صورت نگرفته است. بی‌توجهی به دین فرهنگی و ثروت سازی فرهنگی در این مناطق، منتج به بی توجهی به جوامع محلی و رشد بوم نهادها و اقتصاد و فرهنگ و هنر و ادبیات محلی شده است. بی‌اعتنایی به جوامع محلی، وجه دیگری از بی توجهی به کرامت انسانی است که همه منظور توسعه عمرانی و رشد مادی، دستیابی به کرامت انسانی از طریق سلامت مادی و سعادت معنوی اوست.
وی در ادامه گفت: وقتی جمعیت بومی یک منطقه در اهداف بلند قامت! مناطق آزاد مشارکت نمی‌یابند نتیجه‌اش بی تفاوتی، سکوت، بی‌اعتنایی و در مواقعی مخالفت و تعارض و ناهمسویی با اهداف منطقه است، آنچنان که مسأله قاچاق سوخت در برخی از مناطق را می‌توان یک دهن‌کجی روانشناسانه تلقی کرد، مردم وقتی نمی‌توانند مورد حمایت اقتصادی مناطق آزاد قرار بگیرند و در پرتو برنامه های اشتغال آفرینی آن به نان حلال دست بیابند. به نقطه مقابل حلال که ضد توسعه منطقه که کار حرام قاچاق سوخت و سرقت و … است روی می آورند. سهیم‌کردن مردم در مشارکت های اجتماعی، همیشه موجب برکت افزایی منطقه ای و ملی است.
خانه سعدی در کیش راه اندازی میشود
وی افزود: مثلاً تأسیس خانه بومیان کیش با سرمایه مردمی، یکی از مصداق های توجه به مشارکت جامعه محلی است که انشاءالله به زودی توسعه این محل رو به فزونی خواهد رفت. همچنین اقامتگاه حضرت سعدی شیرازی در حال جانمایی است و بناست خانه سعدی شیرازی در سفین راه‌اندازی شود آن طور که در همه روستاهای مناطق آزاد با محوریت گردشگری، کاشانه مهمان راه‌اندازی میشود و آموزش هایی به جوامع محلی داده میشود و نیز برای این منظور با بنیاد مسکن انقلاب تفاهم‌نامه ای منعقد شده است که شرایط را برای ایجاد شغل با محوریت «گردشگری روستایی» برای روستاییان تأمین کند. این کار اکنون در منطقه آزاد اروند شروع شده است و نمونه‌هایی از آن در قشم، چابهار و اروند راه‌اندازی شده است.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورایعالی مناطق آزاد گفت: کل مناطق آزاد حدود ۵۵۰ روستا دارد. قرار است در مدت سه سال طرح بهسازی روستا با حفظ معماری بومی آنها و ایجاد شرایط کار در روستاها با محوریت گردشگرپذیری تغییر بیابد. برای بازسازی مدارس و ارتقای مهارت‌های دانشآموزی با آموزش و پرورش به عنوان جایی که تأمین‌کننده رشد، توسعه و آگاهی نیروی انسانی کشور است، تفاهم‌نامه داریم و در سال گذشته سازمان منطقه آزاد اروند حدود ۱۰ میلیارد تومان و آموزش و پرورش نیز همین مقدار برای رسیدگی ویژه به مدارس اختصاص داده است.
جزیره هندورابی طرح جامع ندارد
زم همچنین درباره اینکه «سرمایه گذاران بخش خصوصی با همکاری سازمان منطقه آزاد کیش قصد دارند تا در جزیره هندورابی هتل بسازند و اسکله ایجاد کنند درحالی که محیط زیست این جزیره بسیار بکر است و با چنین طرح هایی منافات دارد» گفت: هنوز طرح جامع هندورابی و اینکه می‌خواهند دراین جزیره چه کاری انجام دهند، برای ما مشخص نیست و قضاوت در مورد آن سخت است.
وی افزود: اما هندورابی فقط با محوریت گردشگری بومی و طبیعی و رعایت همه جانبه محیط‌زیست آن جواب می‌دهد، راه دسترسی به هندورابی فقط از طریق حمل ونقل دریایی زیردریایی و تاکسی‌های هوایی و پس از رونق آینده آن با تله‌کابین دریایی، منطقه را دیدنی و پر مشتری می‌کند. احداث فرودگاههای رایج و نشست و برخاست هواپیماهای مسافربری با اندیشه بوم‌گردی و اکوتوریستی شدن منطقه منافات دارد. ما نباید فرصت رفت و برگشت دریایی را از گردشگری هندورابی بگیریم، خود این فرصت و دیدن موجودات زیردریایی و صرف یک وعده غذایی در دریا، از مزیت های هندورابی است.
اعتراض مردم هرمز درباره برداشت معدن خاک سرخ به جایی نرسید
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد کشور همچنین درباره رسیدگی به وضعیت مردم جزیره هرمز و تعیین تکلیف معدن خاک سرخ که برای ۲۰ سال به اجاره رفته است و از این اقدام مردم جزیره نه تنها ناراضی هستند بلکه آن را موجب از بین رفتن خاک جزیره می دانند، توضیح داد: اعتراضات مردم درباره نحوه واگذاری و برداشت بی‌رویه معدن خاک سرخ مسیرهای قانونی خود را طی کرده و متاسفانه به جایی نرسیده است و در نهایت با دخالت معنوی یکی از نهادهای دینی- مردمی بابت هر کیلو خاک صادراتی جزیره رقم اندکی به مردم منطقه کمک میشود، متأسفانه یکی از فجایع فرهنگی و اقتصادی که در دولت‌های پیش، اتفاق افتاد و اکنون نیز در حال اجراشدن است، فروش و اجازه صدور خاک خام هرمز است، در حالی که بنا بر اخبار واصله این خاک در دوبی به چندین برابر قیمت هرمز و در بسته‌بندی‌های خوش ریخت یک و دو کیلویی به کشورهای اروپایی برای استفاده در صنایع آرایشی و… فروخته میشود.
وی افزود: ظاهراً خام فروشی بلای اقتصادی تاریخ ماست که حتما زمینه‌های فرهنگی آن خام‌اندیشی است. هرمز بیش از ۳۶ رنگ خاک دارد که با آموزش نقاشی روی شیشه به بچه‌های محلی و استفاده از خاک خام هرمز به جای رنگ‌های شیمیایی توسط یک موزه مردمی، قیمت یک شیشه نقاشی شده ۲۰در۱۰ سانتی متر الان حدود ۱۰ هزار تومان است در حالی که ۳۰ گرم از این خاکهای رنگی بیشتر در آنها استفاده نمی‌شود.
زم ادامه داد: اگر این اندیشه متعالی وجود داشت که ما توسعه اقتصادی را برآمده از توسعه انسانی و بر بستر داراییها و مزیتهای بومی هر منطقه دنبال میکردیم، امروز گرفتار این همه آلاینده ها و صنایع کم بازده و بیکاری و استضعاف فرهنگی نمی شدیم.
باید هرمز را به عنوان جزیره هنر ایران معرفی کنیم
وی درباره اینکه آیا در سیاست‌های این دبیرخانه توجه به جزایری مثل هرمز که با مشکلاتی چون نبود زیرساخت و امکانات و گسترش اعتیاد دست و پنچه نرم می‌کند و یا جزیره‌ای مثل لارک که با وجود جذابیت‌ها و ظرفیت‌های زیاد در تصرف یک نهاد امنیتی است، جایگاهی تعریف شده است؟ گفت: این موضوعات حتما در سیاست‌ها تعریف میشود، ولی مناطق آزاد صدها مشکل دارند.
زم ادامه داد: در همین حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی اگر کاری از دست‌مان برآید و امکاناتی فراهم شود، حتما آن را انجام می‌دهیم. ما پیشنهاد دادیم تا تعیین تکلیف قانونی جزیره هرمز بناست به منطقه آزاد قشم افزوده شود. باید هرمز را جزیره هنر ایران معرفی کرده و حداقل برای دو سال این فرصت را فراهم کنیم که اندیشه تولیدات هنری و ایجاد بازارهای هنر در این منطقه راه‌اندازی شود و آن را از یک اقتصاد سبز و پاک برخوردار کنیم و آن را به الگویی برای تحقق اقتصاد هنر بدون اتکا به بودجه دولتی تبدیل کنیم.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورایعالی مناطق آزاد تأکید کرد: با تصویب این ایده مطمئنم که صدها هنرمند حاضر به عزیمت، اقامت، اشتغال و راه‌اندازی کارگاه‌های هنری در این منطقه خواهند شد و این منطقه به یک قطب گردشگری بومی- هنری جهانی تبدیل می شود. خانه‌های مردم خونگرم این جزیره به «کاشانه مهمان» و محل پذیرایی از گردشگران با غذاهای محلی تبدیل خواهد شد. البته که ما تلاش خود را حتی بیشتر از آنچه مورد نظر شماست انجام می‌دهیم و دنبال سرنخ‌هایی هستیم که با کمترین امکانات مادی، توسعه فرهنگی اقتصادی بومی را به دست هنرمندان بزرگیی چون دکتر احمد نادعلیان بسپاریم.
زم ادامه داد: این هنرمند، خانه‌ای را در جزیره هرمز خریده و به موزه تبدیل کرده و حدود پنجاه، شصت خانواده در این جزیره را با آموزش هنر نقاشی با خاکهای هرمز روی شیشه، صاحب درآمد کرده و ما توانسته ایم در اقتصادی کردن و حرفه ای کردن کارش، او را کمک کنیم.
از مدیران ۲۲ سال پیش بپرسید چرا هرمز را تبدیل به ترمز کردند!
وی سپس در پاسخ به این سوال که اگر دبیرخانه نمی‌تواند وارد این مناطق شود و سیاست‌گذاری کند و آنها را از این وضعیت خارج کند پس نقش آن در سامان‌دهی چنین مناطقی چیست؟ گفت: این مناطق ساز و کار حقوقی خود را دارند و دبیرخانه نمی‌تواند وارد این مناطق شود و هر کاری را که دلش خواست، انجام دهد.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورایعالی مناطق آزاد تصریح کرد: این مناطق از نظر حقوقی مستقل و مسئولیت آنها با هیأت مدیره هاست و دارای برنامه و بودجه سالانه هستند، البته شما باید سراغ مدیران ۲۲ سال گذشته بروید و از آنها پاسخ بخواهید که چرا در این مناطق این همه اتفاقات غیر فرهنگی، رخ داده است؟ چرا با وجود قلعه پرتغالی‌ها، دریای زیبا، رقص دلفین، ساحل زیبا، ماهی‌های هزاران رنگ و نقش، غذاها و لباس‌ها و صنایع دستی محلی، خاکهای رنگارنگ و گرانقیمت و مردمان خونگرم و صمیمی، جزیره ای چون هرمز، باید مردمانش رنجورهای خفته بر گنج باشند و چرا هرمز را تبدیل به ترمز کرده‌اند!؟