کاشان

استفاده از بینش هنری در کاری کاملا اقتصادی، هنری بود که «صبا منوچهری»، مالک خانه‌ی تاریخی منوچهری کاشان در ابتدای کارش با آن روبه‌رو شد و به خوبی از پس آن برآمد.

‌او یک خانه‌ی تاریخی را از مزایده و بلاهایی که امکان داشت پس از فروش به مرور بر سر آن بیاید، نجات داد و سپس آن را به یک مرکز اقامتی تبدیل کرد.

به گزارش خبرنگار گردشگری ایسنا، نخستین آگهی برای خانه‌ای که حالا به نام «منوچهری» شهرت پیدا کرده و روزی قرار بود مکانی فرهنگی با هدف حفاظت و احیای هنر بافندگی کاشان باشد، این گونه منتشر شد: «یک بنای قدیمی و تاریخی شهر کاشان به‌نام خانه‌ی «رشادی» با بیش از 100‌ سال قدمت، در قالب یک خانه مسکونی توسط بانک تجارت در هفته گذشته به مزایده گذاشته شد.»

بانک تجارت در 27‌ تیر 86 در آگهی مز‌ایده‌ای که در روزنامه‌ها به چاپ رساند، این خانه را که در فهرست آثار ملی کشور نیز ثبت شده بود با قیمت متری 39‌ هزار تومان به‌عنوان خانه‌ای مسکونی برای فروش عرضه کرده بود.

انگار بخت با این خانه یار بود تا صبا منوچهری که تحصیلات خود را در موزه‌ی هنرهای زیبا در شهر بوستون سپری کرده و متخصص جواهرسازی بود، به این جواهر بزرگ در دل کویر برسد و با خرید خانه از بانک در سال 86 به قیمت 56 میلیون تومان، خانه را مرمت کرده و به مکانی اقامتی تبدیل کند.

منوچهری معتقد است با بینش هنری‌اش وارد حوزه سرمایه‌گذاری و ایجاد مکانی اقامتی در بافت تاریخی شیراز شده است، در واقع همه‌ی هدفش نخست فلزگری، مجسمه‌سازی و جواهر سازی در یک خانه تاریخی در مکانی دنج بوده‌، اما با خرید خانه منوچهری در کاشان و توجه به پتانسیل‌های این خانه، قصد می‌کند یک مرکز فرهنگی با هدف حفاظت و احیای هنر بافندگی در کاشان ایجاد کند.

پس نخست باید این خانه که از آن پس نام فامیل و‌ی «منوچهری» روی آن می‌نشیند را احیا کند.

منوچهری در همان زمان متوجه یک معضل دیگر در کاشان می‌شود و آن نبود اقامتگاه برای گردشگرانی است که مجبورند به دلیل نبود فضای اقامتی، کاشان را یک روزه ببینند و به اصفهان برگردند.

او در طول سه سال، کار مرمت خانه را انجام می‌دهد و چون به این نتیجه می‌رسد که ایجاد فضای فرهنگی در مکانی که شرایط برای حضور مخاطب امکان‌پذیر نیست کاری غیر عقلانی است، همه توان خود را به کار می‌گیرد تا مکانی اقامتی در کاشان ایجاد کند.

این سرمایه‌گذار بناهای تاریخی، صنعت هتل‌داری و استاندارد در هتل‌های ایران را ضعیف و حتی اسف‌بار می‌داند و می‌گوید: برای من مشکل است که دوستان خارج از کشورم را به ایران دعوت کنم، متاسفم که این کلمات را استفاده می کنم، اما شرایط امکانات اقامت در ایران در حد شرم‌آور است،‌ بنابراین تصمیم گرفتم با توجه به این‌که شهر کاشان با وجود داشتن بناهای تاریخی زیاد و فاخر در این زمینه غافل مانده بود، بنای تاریخی که خریداری کرده بودم را به مکانی اقامتی تبدیل کنم.

منوچهری در مقایسه‌ای بین شهر یزد و کاشان برای استفاده از بناهای تاریخی بیان می‌کند: یزد در زمینه استفاده از بناهای تاریخی‌اش برای تبدیل به اماکن اقامتی 20 سال جلوتر از کاشان است.

وی از سوی دیگر با اشاره به نبود هیچ متولی برای سرمایه‌گذاران در کشور بیان می‌کند: اگر یک شخص ایرانی یا خارجی قصد داشته باشد در ایران سرمایه‌گذاری کند به امنیت اقتصادی‌، قانونی، جانی و مالی نیاز دارد. سرمایه گذاری به وضعیت شفاف نیاز دارد و سرمایه‌گذار باید بداند چه ارگان‌هایی متولی وی هستند و از او حمایت می‌کنند. یک سرمایه گذار زمانی که وقت و تجربه مکانی خود را در یک مکان میگذارد باید متولی داشته باشد.

وی می‌گوید: هفت سال است دارم یک جواهر خیلی بزرگ وسط کویر می‌سازم، اما در این مدت به سمت شغل اصلی‌ام یعنی ساخت جواهرهای کوچک نرفته‌ام.

منوچهری مساله امنیت را مساله بسیار پایه‌ای در کاشان می‌داند و بیان می‌کند: از مسئولان نیروی انتظامی کاشان هم شاکی هستم، چون زمانی که شکایت کارمندان یا گردشگران خود را به آنها منتقل می‌کنم، می‌گویند نیرو و بودجه ندارند. از نوروز امسال تا کنون بالغ بر 20 مشکل در کوچه پس کوچه‌های منتهی به خانه منوچهری نسبت به مهمانان و کارمندان خانه‌ی منوچهری به وجود آمده، اما جواب ارایه شده این است که این وضعیت فقط متعلق به خانه منوچهری نیست، حتی روزی سه شکایت از محله عامری‌ها در این زمینه داریم.

او اضافه می‌کند: سال گذشته این شکایت‌ها بسیار بیشتر از اکنون بود. در وضعیت کنونی با آمدن توریست بیشتر قطعا این مساله هم بیشتر رخ می‌دهد. به نظر می‌رسد این اتفاق برای برخی از افراد که به نظر می‌رسد حالت عادی ندارند، یک نوع تفریح شده است.

وی همچنین با انتقاد از اینکه در کوچه پس کوچه‌های کاشان منظره‌های زیادی از زباله و افراد بیکار در حال پرسه زدن وجود دارد، می‌افزاید: در حال حاضر شهرداری کاشان یک شرکت را مسئول کرده که حداقل بافت کف و دیوارهای دو کوچه را مرمت کند. آنها چند ساباط را مرمت کردند، یکسری دیوارها را تخریب کردند و ازاره‌چینی‌های بسیار زشتی را درست کردند و کاه‌گل‌های کوچه را مانند سیب گاز زده به حال خود رها کردند و رفتند، که ای کاش از ابتدا به آن بافت و کوچه دست نمی‌زدند تا حداقل وضعیت بهتری داشته باشد.

این سرمایه‌گذار بناهای تاریخی در کاشان، با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذاران بناهای تاریخی به کاشان نرفته‌اند تا زندگی مردم را مختل کنند یا آنها را از دست خود ناراحت کنند، ادامه می‌دهد: متاسفانه بسیاری از خانه‌های تاریخی که اکنون مرمت و بهره‌برداری از آنها را در دست انجام داریم با مشکلات زیادی مانند اختلافات وراث و اسناد خانه‌ها روبه‌رو هستند؛ به حدی که به سیاست گذاری‌های کلان، جدی و سریع برای برطرف شدن نیاز دارد.

او پس از بیان مشکلات جدی موجود در شهر کاشان که در طول چند سال گذشته با تمایل بی‌سابقه سرمایه گذاران برای حفاظت و احیای بناهای تاریخی این شهر مواجه شده است، این جملات را بیان می‌کند: «با این وجود من هنوز نسبت به بهتر شدن وضعیت در شهر تاریخی کاشان امیدوارم.»

منوچهری که به عنوان یکی از نخستین فعالان در زمینه ایجاد اماکن اقامتی در کاشان، خانه‌ی «منوچهری» را مرمت و بازگشایی کرده است، با این حال از پروژه بعدی خود در نوروز 95 صحبت می‌کند و می‌گوید: خانه‌ی «زرکار» از مجموعه‌ی خانه‌های منوچهری در نوروز 95 افتتاح می‌شود، با این وجود امیدوارم مسائلی مانند برق‌، پارکینگ و راه که سر راهمان وجود دارد، برطرف شود و امیدهایمان بر آب نرود.