گرگان

بر اساس تفاهم نامه بین پژوهشگاه میراث فرهنگی با دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند و دانشگاه دورهام، دور دوم پژوهش های مشترک باستان شناسی به مدت 3 سال (1393-1396) روی دیوارهای تاریخی جلگه گرگان و تأسیسات وابسته به آن از 17 آبان آغاز مي شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، در این پروژه مشترک كه به مدت 45 روز ادامه مي يابد، مطالعات علوم میان رشته ای برای شناسایی مسائل ناشناخته دیوارهای بزرگ و تأسیسات وابسته مانند زمین باستان شناسی، مطالعات گیاه باستان شناسی، مطالعات جانور شناسی، مطالعات منظر باستان شناسی ، استفاده از روش های کاوش بدون خاکبرداری مانند ژئو فیزیک ، مطالعات باستان شناسی زیر آب در دستور کار قرار دارد.

هدف از اجراي توافقات اين تفاهم نامه، كسب و افزايش اطلاعات از تمدن و تاريخ دوره ساساني، آخرين دودمان پيش از دوره اسلامي در ايران است، امپراطوري كه در مقايسه با ديگر امپراطوري هاي جهان مانند روم كمتر شناخته شده است اين در حالي است كه پيشرفت هاي ايران در اين دوره تاريخي چشمگير و البته راه هاي دسترسي به آن نيز همچنان در هاله اي از ابهام قرار دارد. تاريخ شناسان، در تحليل كاميابي هاي ايران در آن دوره معتقدند، سرمايه گذاري هدفمند در بخش توانمندي هاي نظامي و دفاعي در آن دوره از دلايل پيشرفت هاي ايران دوره ساساني به شمار مي رود.

با تكيه بر اين مهم، بايد گفت، پژوهش هاي ميداني بر روي ديوارهاي بزرگ ساساني و تأسيسات وابسته به آن در منطقه گرگان كه به نوعي خاستگاه ساسانيان باستان بوده است، مي تواند برای شناخت هر چه بيشتر توانمندي هاي نظامي و دفاعي دوره ساساني مثمر باشد.

سرپرست ایرانی پژوهش مشترک دکتر جبرئیل نوکنده از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و دکتر ابرهارد سوئر از دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند است. در اين فرآيند اين پروژه 20 پژوهشگر از کشورهاي ایران، آلمان، ایتالیا و روسیه از پژوهشکده باستان شناسی  پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  استان گلستان، پایگاه میراث فرهنگی دیوار بزرگ گرگان، دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند و دانشگاه وینچستر بریتانیا ،موسسه باستان شناسی آلمان و دانشگاه آکس مارسی فرانسه  حضور دارند.

دور اول پژوهشهای مشترک  در سال 1384 تا سال 1388  بین پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه  میراث فرهنگی و گردشگری کشور و دانشگاه ادینبورگ اسكاتلند  و دانشگاه دورهام بریتانیا صورت گرفت و حاصل آن چاپ مقالات در نشریات و ایراد سخنرانی در همایش های بین المللی در ایران و خارج ایران، ودر نهایت انتشار گزارش نهایی به صورت یک کتاب بیش از 700 صفحه ای  در سال 1390 شده است.

در منطقه فرهنگی گرگان دو دیوار بزرگ تاریخی به نام های دیوار بزرگ گرگان و دیوار تمیشه قراردارد که این دیوار ها نیز در امتداد خود دارای تاسیسات و قلعه های  متصل و غیر متصل بودند.مصالح دیوار ها از جنس آجر بوده و طول دیوار بزرگ گرگان نزدیک به 200 کیلومتر است.