تخت جمشید

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای فارس درباره ایجاد فروچاله در نزدیکی تخت‌جمشید و نقش رستم و ارتباط آن با خشکسالی و برداشت‌های بی‌رویه آب گفت: ایجاد این شکاف‌ها نمی‌تواند بر اثر برداشت آب از چاه‌های آبرفتی باشد.

به گزارش ایرنا، سیاوش بهروز افزود: درباره شکاف هایی که اطراف تخت جمشید و نقش رستم مشاهده می شود، زمستان سال 91 در ستاد بحران استانداری فارس با حضور استادان دانشگاه و مسئولان و کارشناسان دستگاه های مرتبط از جمله کارشناسان این شرکت بحث و بررسی و علت های متفاوتی برای این پدیده ذکر شد که فعالیت های تکتونیکی و افت سطح آب از جمله آنها بود.

به گفته وی، عوامل وقوع فرونشست، متعدد است و بدون مطالعات لازم نمی توان با قاطعیت، برداشت آب را علت فرونشست دانست.

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای فارس همچنین با بیان این که فروچاله با فرونشست تفاوت اساسی دارد، گفت: سازوکار ایجاد این دو کاملا متفاوت است و بدون دخالت انسان نیز می تواند ایجاد شود.

وی افزود: برداشت آب از چاه های آبرفتی نمی تواند فروچاله ایجاد کند، از آنجا که افت سطح ایستابی می تواند موجب ایجاد فرونشست در دشت های مستعد شود، بنابراین کنترل بهره برداری می تواند سبب پیشگیری از فرونشست و یا تعدیل آن شود.

وی افزود: طرح های کنترل بهره برداری از سال های گذشته در محدوده های مطالعاتی از جمله محدوده مطالعاتی مرودشت به طور مستمر در حال اجراست. موضوع چاه های بدون پروانه نیز در قالب قانون در حال تعیین تکلیف است.

وی بیان کرد: شرکت آب منطقه ای فارس ارائه خدمات به چاه های مجاز را مشروط به نصب تجهیزات کنترل بهره برداری از قبیل کنتور هوشمند آب و برق می کند که از برداشت های غیرمجاز از سوی چاه های دارای پروانه(مجاز) جلوگیری شود.

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای فارس بیان کرد: علاوه بر این، تعیین سقف مجاز کف شکنی در دشت مرودشت به عنوان الگو در قالب یکی از طرح های تعادل بخشی از سوی مشاور در حال مطالعه است و این شرکت هرگونه همکاری لازم درباره موضوع اجرای آبیاری نوین و تغییر الگوی کشت به منظور مصرف بهینه آب و جلوگیری از افت سطح ایستابی، را با دستگاه متولی انجام می دهد.

عزت الله رئیسی پژوهشگر، زمین شناس و عضو هیات علمی دانشگاه شیراز چندی پیش در گفت وگویی نسبت به نشست زمین اطراف تخت جمشید و نقشم رستم دو اثر میراثی بین المللی در فارس هشدار داده بود.

به گفته این پژوهشگر، این پدیده طی سال های 1386 تا 1388 در منطقه نقش رستم تا روستای شول اتفاق افتاد و اثرات نشست در امتداد کوه حسین از نقش رستم تا روستای شول مشخص است و مقدار نشست بین دو تا 30 سانتی متر تغییر می کند.

رئیسی بیان کرد: افت شدید سطح آب زیرزمینی(حدود ده تا 15 متر)، بروز خشکسالی شدید طی این سال ها و همچنین مساعد بودن آبخوان برای نشست موجب شد تا نشست حاصله در محوطه نقش رستم، در بعضی منازل مسکونی در روستای شول به صورت ترک خوردگی دیوارها و حتی جابه جایی سقف خود را نشان دهد و مردم محلی را همواره دچار وحشت و اضطراب کند.