تصویب طرح اجرای سند باززنده سازی محدوده های تاریخی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ،سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی در نشست تنظیم ساختار سند «باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی ذیل سند ملی بازآفرینی شهری» که در محل پژوهشگاه برگزار شد گفت: وقتی صحبت از شهر می کنیم یک تفاوت ماهوی با مقیاس های زیست گاهی کوچکتر مانند روستاها و قصبات دارد . با استفاده از بحث مجمل اندیشه ایران شهری که تا به حال مورد توجه قرار گرفته این توجه پدید آمده که ما رفتاری که با شهری های خود کرده ایم اکتفا کردن به تحلیل یافته ترین کمیات است.

او تأکید کرد :این پاسخگو نیست زیرا که ما در توسعه شهری به خیلی چیزها نظیر مسائل اجتماعی ، حقوقی ،فرهنگی و… توجه نکرده ایم و این امر سبب شده در تعریف طرح های تفضیلی ، جامع و … جنبه هایی از شهر را مورد توجه قرار دهیم که اثرات آن چیزی است که هم اکنون پیش روی ما است.

بهشتی در ادامه با اشاره به ایجاد مکانیزم ثبت اثر و تعیین حریم افزود: اصولا مکانیزم حقوقی ثبت اثر و تعیین حریم یک مکانیزم تدافعی است و مشکلات مربوط به ارزش های داخل یک شهر را حل و فصل نمی کند . مثل اینکه موزه ملی ایران آتش گرفته و ما می توانیم تنها چهار شی را نجات دهیم و می بینیم که آنها کدامیک هستند جام حسنلو ، جام مارلیک و…  .

وی افزود: عده ای می ترسند که اگر پایشان را بردارند آیا جای دیگری دارند که آن را بگذارند و عده دیگری به آن حداکثر می پردازند که به نظر من هنوز امکان پذیر نیست زیرا سرمایه های اجتماعی لازم را نداریم . نقطه ای که در این طیف پیدا می کنیم اصطلاحات ما را تعیین می کند یعنی نباید این طور باشد که اصطلاحات ما حداکثری باشد ولی در واقع نتوانیم سراغ آن برویم

 او بااشاره به این نکته که در بحث نظری می توانیم راجع به هر جایی سخن بگوییم افزود: نکته مهمتری که می تواند مورد توجه قرار گیرد این است که آنچه تحت عنوان بافت تاریخی می گوییم باید مورد تجدید نظر قرار گیرد ، زیرا اینکه برای بافت تاریخی ۱۶۸شهر یک خط کشیده ایم و گفته ایم انقدر هکتار یعنی هنوز در شرایط حداقلی به سر می بریم .

بهشتی تصریح کرد :اگر باغ های قزوین را در بافت تاریخی قرار داده ایم پس مفهوم بافت را می دانیم  ولی اگر قرار نداده ایم گویی هنوز در شرایط تدافعی به سر می بریم .بنابراین باید بافت بر اساس موقعیتمان روی طیف تعریف شود .

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به این نکته که وقتی شما در نسبت های جدیدی قرار گرفته اید دیگر نمی توانید به آنها اکتفا کنید، افزود: ما در بحث ثبت حریم هم به حداقل ها اکتفا کرده ایم زیرا که حداقل هااست که می گوید ارتفاع این میزان بیشتر نباشد و… در حالی که برای تعیین حریم واقعی شما باید خیلی چیزهای دیگر را در نظر بگیرید یعنی خیلی فاکتورهایی که می تواند برای یک اثر تهدید کننده باشد .

 افزایش سرعت روند تخریب بافت های تاریخی

 علیرضا انیسی عضو هیأت علمی پژوهشکده ابنیه و بافت های تاریخی –فرهنگی پژوهشگاه در این نشست با اشاره به سندباززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی که ذیل سند ملی باز آفرینی شهری است گفت :روند تخریب بافت های تاریخی کشور در دو دهه اخیر به هر دلیلی سرعت یافته است .

او افزود : این در حالی است که علاوه بر وزارت راه و شهرسازی ، سازمان میراث فرهنگی نیز هنوز سیاست و راهبرد مشخصی در مواجه با تخریب بافت های تاریخی کشور ندارد .

او با بیان اینکه قرار است سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی با همکاری وزارت راه و شهر سازی ، سازمان میراث فرهنگی و وزارت کشور تنظیم شود تصریح کرد : به دنبال این هستیم که مشارکت پژوهشگاه به عنوان بخش علمی سازمان در این سند تبیین شده و این سند با یک همکاری موثر و استفاده از عقل و تفکرتنظیم شود .

اجرای سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی برای نخستین بار

 محمد سعید ایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری نیز در این جلسه با اشاره به تعیین محدوده ۱۶۸شهر تاریخی کشور گفت :در این طرح برای اولین بار محدوده تاریخی شهر ها در شورای معماری شهرسازی تصویب و مقرر شد سیاست های مواجه با آن تعیین و درنتیجه کنترلی بر فرآیند ساخت و ساز و حفاظت در این محدوده ها صورت گیرد .

او با اشاره به نبود سند قابل اتکا در این حوزه تصریح کرد :در بخش نظری کتابها و مقالات زیادی نوشته شده ولی در حوزه سیاست گذاری و مدیریت هنوز سند قابل اتکا و مورد وفاقی تنظیم نشده است .

وی هدف از تنظیم سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی را دست یابی به یک مجموعه راهنما اعلام کرد که بتواند وحدت رویه ای در این موضوع بین دستگاه ها و متولیان در حوزه حفاظت ایجاد کند .

ایزدی با بیان اینکه در بخش هایی از این حوزه آگاهی و وفاق وجود ندارد افزود : در تنظیم این سند به دنبال ایجاد وفاق و آگاهی هستیم .

او با اشاره به پیش نویس سندی که با همفکری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تنظیم شده است، هفت بخش ساختار ارایه شده را  مقدمه و کلیات سند ، تهیه و تبیین مفاهیم مشترک ، تهیه و تدوین بیانیه باززنده سازی محدوده های تاریخی فرهنگی ، تهیه و تدوین نظام نامه نحوه اقدام ،تهیه و تدوین شرح خدمات تهیه برنامه و طرح ، تدوین ساختار و نظام مدیریت هماهنگ و یکپارچه ، تدوین دستور العمل نهادینه سازی اعلام کرد .

ایزدی درادامه پیشنهاد داد با تشکیل کمیته ای مشترک ، سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی ذیل سند ملی بازآفرینی شهری بصورت مشترک توسط پژوهشگاه و وزارت راه و شهرسازی تنظیم و برای نخستین بار دراین حوزه در ایران ملاک عمل قرار گیرد .

وی با اشاره به  تجربه تدوین سند باز آفرینی در سال ۱۳۹۳در وزارت راه و شهر سازی که باعث ایجاد تفاهم میان نهاد های مرتبط شد گفت : اگر بتوانیم در حوزه حفاظت هم به این چارچوب دست پیدا کنیم بسیار کار آمد است ولی لازمه آن این است که این سند با وفاق و هم اندیشی آماده شود .

او با اشاره به مفهوم میراث فرهنگی و حفاظت این موضوع را بسیار مهم دانست و گفت : با تشکیل یک شورای راهبردی و کمیته تدوین سند ،باید ساختار سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی در کوتاه ترین زمان ممکن مشخص شود .

 محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری در این نشست گفت :در بحث باززنده سازی محدوده های تاریخی  -فرهنگی جامعه جهانی هم به این اعتقاد رسیده که ارایه منشور کار ساز نیست .

از شهر های کوچک شروع کنیم

او افزود:در فضای بین المللی ایجاد شده تمامی کارشناسان به دنبال یک دستو العمل اجرایی هستند تا بتوانند به آن استناد کنند .

 مهناز اشرفی رییس پژوهشکده ابنیه و بافت های تاریخی -فرهنگی پژوهشگاه در این نشست گفت : برای تنظیم این سند باید ازابتدا روی تک تک موارد و ۷گام پیشنهادی  تأکید کرد و مفاهیم و واژگان را به درستی تبیین کرد .

 علیرضا قلی نژاد عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در این نشست گفت : این دستور العمل ها در هر موقعیت بر اساس پلاک باید تعیین شود به این ترتیب که کاری که در کرمان انجام می دهیم را در یزد انجام ندهیم . در بحث نظری صحبت های زیادی است اما باید تمام این فعالیت ها عملی شوند به عنوان مثال در برخی از شهر های کوچک بررسی شوند .